Biologia - Matura Czerwiec 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 11.
Na rysunkach (I i II) przedstawiono dwa planktonożerne kręgowce żyjące w oceanach.
11.1. (0–1)
Podaj, który z rysunków przedstawia rekina wielorybiego. Odpowiedź uzasadnij, uwzględniając cechę budowy morfologicznej zwierzęcia charakterystyczną dla grupy systematycznej, do której ono należy.
Rekin wielorybi nr , ponieważ ma
11.2. (0–1)
Wybierz i podkreśl właściwe dokończenie poniższego zdania podane w nawiasie, a następnie uzasadnij odpowiedź, odnosząc się do definicji tego zjawiska.
Opływowy kształt ciała kręgowców oceanicznych przedstawionych na rysunku jest przykładem (dywergencji / konwergencji), ponieważ
Rozwiązanie
11.1. (0–1)
Schemat punktowania
1 p. – za prawidłowe rozpoznanie, że rekin wielorybi to nr I, oraz w uzasadnieniu odniesienie
się do jednej z prawidłowych cech ryb.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
Rekin wielorybi to nr I, ponieważ:
- posiada skrzela / szpary skrzelowe występujące tylko u ryb (chrzęstnoszkieletowych).
- ma płetwę ogonową skierowaną do góry (cecha rekinów) oraz płetwy: grzbietową i brzuszne – też cecha ryb (chrzęstnoszkieletowych).
11.2. (0–1)
Schemat punktowania
1 p. – za prawidłowe podkreślenie nazwy wraz z uzasadnieniem wynikającym z definicji
konwergencji.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
Opływowy kształt ciała kręgowców oceanicznych przedstawionych na rysunku jest
przykładem (dywergencji / konwergencji), ponieważ są to organizmy należące do różnych
grup systematycznych (ryby i ssaki), ale upodobniły się kształtem ze względu na życie w tym
samym środowisku.