Biologia - Matura Czerwiec 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 5.
Grzyby pleśniowe bardzo często tworzą naloty pleśni na wilgotnych produktach spożywczych
pozostawionych w temp. ok. 20°C.
Aby wykazać wpływ niskiej temperatury na rozwój grzybów pleśniowych, do doświadczenia
przygotowano: kromkę spleśniałego chleba, kilka kromek świeżego (wilgotnego) chleba oraz
plastikowe torebki. Do trzech szczelnie zamykanych torebek włożono po kromce świeżego
chleba oraz po kawałku chleba spleśniałego i zamknięto je na kilka dni w lodówce,
w temp. 4°C.
5.1. (0–1)
Zaplanuj i opisz prób kontrolną do powyższego doświadczenia.
Próba kontrolna:
5.2. (0–1)
Na podstawie tekstu, wymień dwa czynniki środowiska, inne niż podłoże organiczne, które warunkują rozwój pleśni. Podkreśl ten, który powinien pozostać niezmieniony w obu prawidłowo przygotowanych próbach: badawczej i kontrolnej.
5.3. (0–1)
Zaproponuj hipotezę badawczą, którą można było zweryfikować dzięki przeprowadzonemu doświadczeniu.
5.4. (0–1)
Podaj nazwę struktury grzyba pleśniowego, innej niż strzępki, z której (np. na chlebie) może rozwinąć się pleśń.
Rozwiązanie
5.1. (0–1)
Schemat punktowania:
1 p. – za prawidłowo opisaną próbę kontrolną uwzględniającą wszystkie parametry
(odpowiednia wilgotność, temperatura pokojowa) konieczne do rozwoju pleśni.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
Próba kontrolna:
- w zamykanej plastikowej torebce umieszczamy kromkę świeżego / wilgotnego chleba oraz kawałek spleśniałego chleba i zostawiamy ją na kilka dni w temperaturze pokojowej.
- dokładnie taka sama, jak próba badawcza, ale inkubowana w temp. 20°C.
5.2. (0–1)
Schemat punktowania
1 p. – za prawidłowe podanie nazw obu czynników wraz z podkreśleniem wilgotności.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
wilgotność i temperatura /brak ruchu powietrza (kolejność nie ma znaczenia).
5.3. (0–1)
Schemat punktowania
1 p. – za prawidłowy zapis hipotezy badawczej odnoszącej się do wpływu temperatury na
rozwój pleśni.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
- Niska temperatura hamuje rozwój grzybów pleśniowych / pleśni.
- Pleśń słabo się rozwija w niskich temperaturach.
5.4. (0–1)
Schemat punktowania:
1 p. – za podanie prawidłowej nazwy wskazanej struktury grzyba.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
zarodniki / zarodnik / spory