Biologia - Matura Czerwiec 2017, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 15.
Komórki macierzyste to niewyspecjalizowane komórki, które mają olbrzymi potencjał do namnażania się oraz różnicowania się. Ze względu na pochodzenie dzielimy je na embrionalne komórki macierzyste oraz somatyczne komórki macierzyste. Somatyczne komórki macierzyste to niezróżnicowane komórki, które znajdują się wśród zróżnicowanych już komórek w tkance lub narządzie.
Na podstawie tekstu i własnej wiedzy określ, jaka jest różnica między funkcją komórek macierzystych występujących w blastocyście a funkcją komórek macierzystych występujących w szpiku kostnym człowieka. W odpowiedzi uwzględnij funkcję obydwu typów komórek.
Rozwiązanie
Schemat punktowania
1 p. – za podanie prawidłowego porównania – uwzględniającego totipotencjalność
embrionalnych komórek macierzystych w blastocyście lub wytwarzanie różnych
tkanek, w porównaniu z ograniczonymi możliwościami różnicowania się somatycznych
komórek w szpiku kostnym lub wytwarzaniem tylko komórek krwi przez komórki
szpiku kostnego.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub brak za odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
- Komórki w blastocyście są totipotencjalne – z nich mogą wykształcić się absolutnie wszystkie inne komórki, natomiast komórki macierzyste w szpiku kostnym są bardziej ukierunkowane – z nich powstają jedynie elementy morfotyczne krwi.
- Komórki macierzyste w blastocyście mogą różnicować się na wiele rodzajów komórek, z których będą potem powstawać poszczególne typy tkanek, umożliwiając rozwój zarodka, natomiast komórki macierzyste szpiku kostnego różnicują się wyłącznie w krwinki, których jest tylko kilka rodzajów.
