Biologia - Matura Czerwiec 2019, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 22.
Astma oskrzelowa to choroba objawiająca się nawracającymi atakami silnego kaszlu wywołanymi zwężeniem dróg oddechowych (skurczem oskrzeli).
W mięśniu sercowym i w mięśniach gładkich dróg oddechowych zlokalizowane są β-adrenoreceptory (receptory adrenaliny). Ich aktywacja powoduje rozszerzenie oskrzeli, a także przyśpiesza bicie serca i zwiększa siłę jego skurczu.
Do leków stosowanych w leczeniu astmy należy salbutamol, który jest agonistą β-adrenoreceptorów, tzn. powoduje ich aktywację. Salbutamol może być podawany drogą doustną, np. w postaci syropu, lub drogą wziewną (inhalacje).
https://bazalekow.mp.pl, Salbutamol
Uzasadnij, że salbutamol stosowany w leczeniu astmy
- ma działanie terapeutyczne dla astmatyków:
- ma mniejsze skutki uboczne, gdy podawany jest drogą wziewną, a nie – doustną:
Rozwiązanie
Schemat punktowania
2 p. – za poprawne uzasadnienie terapeutycznego działania salbutamolu w leczeniu
astmatyków uwzględniające rozszerzenie oskrzeli i jego szybsze działanie oraz
za uzasadnienie mniejszych skutków ubocznych przy podawaniu drogą wziewną,
a nie – doustną.
1 p. – za poprawne uzasadnienie terapeutycznego działania salbutamolu w leczeniu astmy
albo za uzasadnienie jego mniejszych skutków ubocznych przy poddawaniu drogą
wziewną.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.
Przykładowe odpowiedzi
1. Działanie terapeutyczne salbutamolu:
- U chorych na astmę występuje skurcz oskrzeli, dlatego można stosować salbutamol, ponieważ rozszerza on oskrzela.
- U chorych na astmę lek aktywuje β-adrenoreceptory, co powoduje rozszerzenie oskrzeli i w konsekwencji ułatwia astmatykom oddychanie.
2. Zmniejszenie skutków ubocznych działania salbutamolu:
- Podawany drogą wziewną szybciej dociera do oskrzeli i może tam działać bezpośrednio.
- Przyspiesza pracę serca, co może powodować np. nadciśnienie, dlatego lepiej nie podawać go drogą doustną.
