Biologia - Matura Czerwiec 2019, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 33.
Pomiędzy tojadem mocnym a trzmielami istnieje nieantagonistyczna zależność międzygatunkowa. Tojad to roślina o kwiatach przystosowanych kształtem do trzmiela, który je zapyla. W kwiecie tojadu jedna z działek korony tworzy łukowato wygięty hełm, u którego podstawy znajdują się dwa miodniki. Tojad mocny rośnie tylko na tych obszarach, na których występują trzmiele, natomiast te owady żyją również na obszarach, gdzie nie rosną tojady.
Podaj nazwę opisanej zależności międzygatunkowej i określ, dla którego z organizmów – trzmiela czy tojadu – ten związek jest obligatoryjny. Uzasadnij odpowiedź, odnosząc się do obu organizmów.
Rozwiązanie
Schemat punktowania
1 p. – za podanie poprawnej nazwy zależności występującej między tojadem i trzmielem oraz
określenie i uzasadnienie obligatoryjności tego związku dla tojadu i nieobligatoryjności
dla trzmiela.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.
Przykładowa odpowiedź
Jest to mutualizm
Związek ten jest obligatoryjny dla tojadu, ponieważ jedynym zapylaczem dla tojadu jest
trzmiel, (dlatego rośnie wyłącznie na obszarach, na których żyje ten owad),
natomiast
dla trzmiela ten związek jest nieobligatoryjny, ponieważ trzmiel może korzystać z miodników
innych roślin.
Uwaga:
Nie uznaje się zbyt ogólnej odpowiedzi „symbioza”.