Biologia - Matura Maj 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 15.
Kategoria:
Stawonogi
Układ krążenia
Typ:
Podaj i uzasadnij/wyjaśnij
Tlenek węgla(II) – czad jest gazem śmiertelnie trującym dla człowieka, natomiast owady mogą prawidłowo funkcjonować także wówczas, gdy w otaczającym je powietrzu znajduje się aż 50% czadu, o ile zawiera ono odpowiednią ilość tlenu.
Wyjaśnij, dlaczego czad nie jest gazem trującym dla owadów.
Rozwiązanie
Przykłady poprawnej odpowiedzi:
- Owady nie mają barwnika oddechowego – hemoglobiny transportującej tlen, którą mógłby blokować tlenek węgla(II).
- Ponieważ u owadów tlen nie jest transportowany przez barwniki oddechowe, które mógłby blokować czad, tak jak hemoglobinę.
- Ponieważ tlen jest transportowany bezpośrednio do komórek systemem tchawek, a nie przez hemolimfę, która u owadów nie pełni funkcji transportującej gazy oddechowe.
1 p. – za poprawne wyjaśnienie, które uwzględnia sposób transportu tlenu do komórek
0 p. – za wyjaśnienie niepoprawne, które nie odnosi się do hemoglobiny (barwników
oddechowych) lub transportu powietrza tchawkami bezpośrednio do komórek ciała
owadów