Biologia - Matura Maj 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 34.
Niszę ekologiczną gatunku określają dwie grupy czynników: biotyczne i abiotyczne. Czynniki ograniczające zawężają niszę ekologiczną gatunku. Kiedy eksperymentalnie uprawiano oddzielnie dwa gatunki przytulii – hercyńską i szorstkoowockową na glebie kwaśnej i zasadowej, każdy z nich dobrze rósł na obu typach gleb. Wysianie ich na wspólnym stanowisku spowodowało, że na glebie kwaśnej przytulia hercyńska wypierała szorstkoowockową, natomiast na glebie zasadowej szorstkoowockowa eliminowała hercyńską.
a) | Na podstawie tekstu podaj czynnik ograniczający, który spowodował zawężenie nisz ekologicznych dwóch gatunków przytulii uprawianych na wspólnym stanowisku. |
b) | Podaj, jaki zakres tolerancji ekologicznej (wąski czy szeroki) reprezentują oba gatunki przytulii w stosunku do odczynu gleby. Odpowiedź uzasadnij jednym argumentem. |
Rozwiązanie
Poprawna odpowiedź:
Konkurencja międzygatunkowa lub konkurencja, lub współzawodnictwo lub obecność drugiego gatunku przytulii
1 p. – za poprawne podanie czynnika ograniczającego, który spowodował zawężenie nisz
ekologicznych dwóch gatunków przytulii uprawianych na wspólnym stanowisku
0 p. – za podanie innego czynnika ograniczającego, np. pH gleby
Przykład poprawnej odpowiedzi:
Oba gatunki przytulii reprezentują szeroki zakres tolerancji, ponieważ gdy rosną oddzielnie, rozwijają się dobrze na obydwu rodzajach gleb.
1 p. – za poprawne podanie rodzaju zakresu tolerancji reprezentowanego przez oba gatunki
przytulii wraz z jego wyjaśnieniem
0 p. – za podanie rodzaju zakresu tolerancji reprezentowanego przez oba gatunki przytulii bez
jego wyjaśnienia lub za niepoprawne określenie zakresu tolerancji