Biologia - Matura Maj 2013, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 21.
Do doświadczenia, którego celem było zbadanie roli liścieni we wzroście i rozwoju rośliny, użyto 30 skiełkowanych nasion fasoli (siewek posiadających kilkumilimetrowy korzeń), umieszczonych w odrębnych naczyniach z wodą wodociągową. Siewki podzielono na trzy zestawy (I–III) po 10 sztuk:
I – siewki, którym pozostawiono oba liścienie,
II – siewki, którym usunięto jeden liścień,
III – siewki, którym usunięto oba liścienie.
Wszystkie zestawy umieszczono w jednakowych warunkach temperatury i oświetlenia. Podczas doświadczenia obserwowano rozwój roślin, a po tygodniu zmierzono długość ich
liści, łodyg i korzeni.
Na rysunku przedstawiono przebieg i wyniki doświadczenia.
| a) | Określ, który zestaw jest w doświadczeniu próbą kontrolną. Odpowiedź uzasadnij. |
| b) | Sformułuj wniosek uwzględniający funkcję liścieni we wzroście i rozwoju siewki. |
Rozwiązanie
Poprawna odpowiedź:
Zestaw I, ponieważ siewkom w tym zestawie pozostawiono oba liścienie, a więc rośliny nie zostały poddane żadnym zmianom.
1 p. – za poprawne wskazanie zestawu kontrolnego w przedstawionym doświadczeniu oraz uzasadnienie wyboru tego zestawu
0 p. – za odpowiedź niepełną, np. wskazanie tylko zestawu kontrolnego bez jego uzasadnienia lub odpowiedź błędną w obu częściach, lub brak odpowiedzi
Przykłady poprawnej odpowiedzi:
- Liścienie zapewniają prawidłowy wzrost i rozwój siewek, dzięki zmagazynowanym materiałom zapasowym.
- W liścieniach zgromadzone są materiały zapasowe, które zapewniają prawidłowy wzrost i rozwój młodej rośliny / siewki fasoli.
- Brak liścieni ogranicza rozwój siewek, ponieważ nie mają dostarczanych materiałów zapasowych, które są tam zmagazynowane.
1 p. – za sformułowanie poprawnego wniosku wynikającego z doświadczenia i uwzględniającego rolę substancji zapasowych w liścieniach we wzroście i rozwoju roślin
0 p. – za wniosek niepoprawny, który nie wynika z przedstawionego doświadczenia lub nie uwzględnia roli substancji zapasowych w liścieniach albo odnosi się wyłącznie do fotosyntezy lub wniosek błędny, np. im więcej liścieni tym lepszy rozwój siewki, lub brak odpowiedzi
