Biologia - Matura Maj 2013, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 25.
W tabeli przedstawiono rodzaje oraz procentowy udział związków azotowych, wydalanych przez trzy gatunki kręgowców (A, B i C), które żyją w różnych środowiskach.
| Gatunek kręgowca |
Wydalane związki azotowej przemiany materii (w %) | ||
|---|---|---|---|
| amoniak | mocznik | kwas moczowy |
|
| A | 96 | 2,5 | 1,5 |
| B | 21 | 75 | 4 |
| C | 1,5 | 3,5 | 95 |
Określ, który gatunek kręgowca (A, B czy C) żyje w środowisku słodkowodnym. Uzasadnij odpowiedź, wykazując związek wydalanych produktów azotowej przemiany materii ze środowiskiem życia.
Rozwiązanie
Poprawna odpowiedź:
Gatunek A, ponieważ amoniak musi być wydalany w postaci silnie rozcieńczonej (jest toksyczny), a tylko
- w środowisku słodkowodnym zwierzęta mogą wydalać tak silnie rozcieńczony mocz.
- u zwierząt żyjących w wodach słodkich może być usuwany razem z nadmiarem wody, która osmotycznie napływa do jego organizmu.
1 p. – za poprawne wskazanie gatunku A i poprawne uzasadnienie uwzględniające konieczność silnego rozcieńczenia amoniaku przy równoczesnej dostępności wody w środowisku ich życia
0 p. – za wybór gatunku innego niż gatunek A, niezależnie od uzasadnienia, lub za odpowiedź niepełną, np. poprawne wskazanie tylko gatunku kręgowca bez uzasadnienia, lub uzasadnienie odnoszące się wyłącznie do właściwości amoniaku, np. ponieważ amoniak jest silnie toksyczny, a więc musi być wydalany w dużym rozcieńczeniu, lub odpowiedź merytorycznie niepoprawną, lub brak odpowiedzi
