Zadania maturalne z biologii

Znalezionych zadań - 10
1

Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formuła 2023)Zadanie 7. (3 pkt)

Kręgowce - pozostałe Płazy Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Skóra płazów uczestniczy w wymianie gazowej zarówno w dobrze natlenionej wodzie, jak i w wilgotnym powietrzu. Oddychanie skórne płazów odgrywa istotną rolę w wymianie gazowej tych zwierząt ze względu na niską efektywność wymiany gazowej w płucach.

Stężenie mocznika we krwi płazów jest dużo większe niż we krwi ssaków. Płazy nie piją wody, ale wchłaniają ją przez skórę.

Na podstawie: H. Szarski, Historia zwierząt kręgowych, Warszawa 1998.

7.1. (0–2)

Wyjaśnij, dlaczego wymiana gazowa w płucach płazów jest mniej efektywna niż w płucach ssaków. W odpowiedzi uwzględnij dwie różnice między wymienionymi gromadami: jedną w budowie płuc i jedną w mechanizmie ich wentylacji.

7.2. (0–1)

Określ, jakie znaczenie w pobieraniu wody przez płazy ma gromadzenie mocznika w ich płynach ustrojowych.

2

Matura Maj 2020, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 17. (1 pkt)

Kręgowce - pozostałe Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Oceń, czy poniższe informacje dotyczące stałocieplności ptaków i ssaków są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa.

1. Stałocieplność ptaków i ssaków jest efektem pochodzenia od wspólnego przodka, który wykształcił mechanizmy regulujące temperaturę ciała. P F
2. Utrzymanie stałej temperatury ciała jest kosztowne energetycznie, ale daje możliwość aktywności niezależnie od pory dnia. P F
3. Zwierzęta stałocieplne utrzymują podczas hibernacji temperaturę ciała taką samą, jak podczas aktywności. P F
3

Matura Czerwiec 2019, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 22. (3 pkt)

Kręgowce - pozostałe Ekologia Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Poniżej opisano pewien biom.

Podczas zimy gleba tego biomu pokryta jest śniegiem, latem – nasiąknięta wodą. Występują tu liczne sadzawki i rozlewiska. Pod powierzchnią gleby występuje warstwa wiecznej zmarzliny. Biocenozy są złożone z niewielkiej liczby gatunków występujących w dużych liczebnościach. Krótki sezon wegetacyjny jest wykorzystywany do intensywnego rozrodu. Na tych terenach występują ekosystemy bezleśne. Większość gatunków roślin to byliny, zakwitające w ciągu kilku dni od rozpoczęcia roztopów.

Do największych roślinożerców tej strefy należą duże ssaki: karibu, wół piżmowy i renifer, które charakteryzuje niski, w porównaniu ze ssakami innych stref, stosunek powierzchni ciała do jego objętości. Pospolite tu owady, takie jak komary i meszki, mają czarno ubarwione ciało. Tereny te zamieszkuje też okresowo wiele ptaków wędrownych, które pozostają tam do zakończenia okresu lęgowego.

Na podstawie: P. Golinowski, Biologia od A do Z, Warszawa 2012;
Encyklopedia audiowizualna Britannica, Poznań 2006.

22.1. (0–1)

Wybierz spośród A–D i zaznacz nazwę biomu, którego dotyczy przedstawiony opis.

  1. sawanna
  2. step
  3. tajga
  4. tundra

22.2. (0–2)

Wypisz z tekstu jedną cechę budowy zwierząt zmiennocieplnych oraz jedną cechę budowy zwierząt stałocieplnych i określ, na czym polega znaczenie przystosowawcze każdej z tych cech do życia tych zwierząt w klimacie opisanego biomu.

  1. Zwierzęta zmiennocieplne:
  2. Zwierzęta stałocieplne:
4

Matura Maj 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 10. (2 pkt)

Ryby Kręgowce - pozostałe Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na rysunkach przedstawiono sylwetkę ryby i ptaka. Przedstawiciele obu gromad żyją w różnych środowiskach, ale wykazują szereg podobnych przystosowań w budowie ciała, pozwalających na zmniejszanie oporu ośrodka podczas poruszania się w swoim środowisku. Zarówno ryby, jak i ptaki nie widzą przezroczystych przeszkód na swojej drodze, np. szklanych szyb czy ekranów. Jednak ryby zatrzymują się przed takimi przeszkodami, a ptaki bardzo często się o nie rozbijają.

10.1. (0–1)

Określ jedno wspólne przystosowanie w budowie ciała ptaka i ryby, widoczne na rysunkach, które służy zmniejszaniu oporu ośrodka podczas poruszania się tych zwierząt.

10.2. (0–1)

Wyjaśnij, uwzględniając nazwę i funkcję specyficznego dla ryb narządu zmysłu, dlaczego ryby w akwarium zatrzymują się przed jego szklanymi ścianami.

5

Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)Zadanie 131. (3 pkt)

Kręgowce - pozostałe Ewolucjonizm i historia życia na ziemi Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na rysunku przedstawiono szkielety kończyn przednich różnych kręgowców płucodysznych (nie zachowano proporcji wielkości).

Na podstawie: Larousse. Ziemia, rośliny, zwierzęta, praca zbiorowa, Warszawa 1985, s. 166.
a)Przedstaw rolę, jaką odgrywają kości zaznaczone na rysunkach szkieletów kończyn szarym kolorem, w funkcjonowaniu tych kończyn u wszystkich wymienionych kręgowców.
b)Wyjaśnij, na czym polega różnica w budowie dłoni wieloryba i dłoni jaszczurki, uwzględniając rodzaj ruchu, w którym uczestniczy u tych kręgowców ta część kończyny.
c)Podaj nazwę zjawiska ewolucyjnego, które ilustrują powyższe rysunki i wyjaśnij, na czym ono polega.
6
7

Matura Maj 2013, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 25. (1 pkt)

Kręgowce - pozostałe Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

W tabeli przedstawiono rodzaje oraz procentowy udział związków azotowych, wydalanych przez trzy gatunki kręgowców (A, B i C), które żyją w różnych środowiskach.

Gatunek kręgowca
Wydalane związki azotowej przemiany materii (w %)
amoniak mocznik kwas moczowy
A 96 2,5 1,5
B 21 75 4
C 1,5 3,5 95

Określ, który gatunek kręgowca (A, B czy C) żyje w środowisku słodkowodnym. Uzasadnij odpowiedź, wykazując związek wydalanych produktów azotowej przemiany materii ze środowiskiem życia.

8

Matura Czerwiec 2012, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 25. (2 pkt)

Kręgowce - pozostałe Ptaki Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Poniżej przedstawiono wybrane cechy budowy i fizjologii ptaków.

  1. W szkielecie większości występują kości pneumatyczne – wypełnione powietrzem.
  2. Pas barkowy składa się z trzech par kości: kruczej, łopatki i obojczyka.
  3. Płuca są rureczkowate (kapilarne) o dużej powierzchni wymiany gazowej.
  4. Mózgowie odznacza się dobrze rozwiniętym kresomózgowiem i móżdżkiem.
  5. Jaja charakteryzują się dużą ilością żółtka i mocną skorupką.
  6. Serce jest czterodziałowe zbudowane z dwóch przedsionków i dwóch komór.
  7. Podczas rozwoju zarodka wykształcane są błony płodowe: owodnia, omocznia, kosmówka.
  8. W układzie wydalniczym brak pęcherza moczowego.
  9. Mają wysokie tempo przemian metabolicznych.

Spośród wymienionych cech wybierz i zapisz oznaczenia literowe:

a)trzech, które są wspólne dla ptaków i gadów
b)trzech, które są przystosowaniem ptaków do lotu.
9
10

Matura Sierpień 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007)Zadanie 21. (2 pkt)

Kręgowce - pozostałe Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Prassaki (dziobak i kolczatka) mają cechy typowe dla ssaków, ale i szereg cech odziedziczonych po gadzich przodkach.

Spośród poniższych cech prassaków wypisz oznaczenia literowe dwóch cech typowych dla ssaków oraz dwóch cech typowych dla gadów.

  1. owłosione ciało
  2. pięciopalczaste kończyny kroczne
  3. obecność gruczołów mlekowych
  4. jajorodność
  5. obecność kloaki (steku)
  6. oczy osłonięte powiekami

Cechy ssaków
Cechy gadów