Biologia - Matura Maj 2013, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 3.

Kategoria: Budowa i funkcje komórki Typ: Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Płynność błony to zdolność lipidów i białek błonowych do przemieszczania się w obrębie płaszczyzny dwuwarstwy. Stopień płynności jest czynnikiem istotnym dla funkcji błony i musi być utrzymany w określonych granicach. Na schemacie przedstawiono model budowy błony komórkowej komórki zwierzęcej.

a)Określ, którą cyfrą (1 czy 2) oznaczono na schemacie zewnętrzną przestrzeń komórki. Odpowiedź uzasadnij.
b)Podaj, który ze związków chemicznych budujących błonę komórkową, poza obecnymi w fosfolipidach kwasami tłuszczowymi, powoduje zmniejszenie jej płynności.

Rozwiązanie

a)
(0-1)

Przykłady poprawnej odpowiedzi:

Zewnętrzną przestrzeń komórki oznaczono cyfrą 1, ponieważ

  • na zewnętrznej powierzchni błony / dwuwarstwy występują łańcuchy oligosacharydowe / cukrowe (których brak na powierzchni wewnętrznej).
  • na zewnętrznej powierzchni błony występują glikoproteiny/ glikolipidy / grupy cukrowe (których brak na wewnętrznej powierzchni).
  • w zewnętrznej warstwie błony jest więcej rozmieszczonego cholesterolu niż w warstwie wewnętrznej.

1 p. – za poprawne wskazanie cyfry, którą oznaczono zewnętrzną przestrzeń komórki i poprawne uzasadnienie, odnoszące się do widocznych na schemacie elementów budowy błony
0 p. – za podanie tylko cyfry oznaczającej zewnętrzną przestrzeń komórki bez uzasadnienia lub z błędnym uzasadnieniem, lub odpowiedź w obu częściach niepoprawną, lub brak odpowiedzi

b)
(0-1)

Poprawna odpowiedź: cholesterol

1 p. – za poprawne podanie nazwy związku chemicznego budującego błonę komórkową, który zmniejsza jej płynność
0 p. – za odpowiedź niepoprawną, np. odnoszącą się do białek lub odpowiedź, która uwzględnia związki wymienione w poleceniu, lub brak odpowiedzi