Biologia - Matura Maj 2015, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 33.
Na dużych głębokościach oceanicznych, które uważano za całkowicie pozbawione życia z powodu ekstremalnych warunków, w tym braku światła, odkryto kominy hydrotermalne występujące wokół źródeł gorącej wody, bogatej w siarczki. Okazało się, że w tych miejscach powstają bogate ekosystemy. Teren wokół nowo powstającego komina zasiedlają bakterie chemosyntetyzujące, które uzyskują niezbędną im energię przez utlenianie H2S. Następnie pojawiają się odżywiające się bakteriami małże, ślimaki i kraby. Niektóre z nich żyją w symbiozie z bakteriami chemosyntetyzującymi, podobnie jak osiadłe wieloszczety – rurkoczułkowce. Te ostatnie tworzą gęste „zarośla” długich rurek. Kraby i ryby ogryzają wystające z rurek gałązki skrzelowe, które odrastają dzięki regeneracji. Wyższe piętro drapieżników tworzą ośmiornice, ukwiały i wiele gatunków ryb. Szczątki organizmów są zjadane przez kraby i niektóre mięczaki.
| a) | Przedstaw rolę opisanych bakterii w biocenozie występującej w pobliżu kominów hydrotermalnych. |
| b) | Określ, jaki rodzaj sukcesji ekologicznej (pierwotna czy wtórna) został opisany w tekście. Odpowiedź uzasadnij. |
| c) | Podaj jeden poziom troficzny, na którym występują opisane kraby. Odpowiedź uzasadnij. |
Rozwiązanie
Przykładowa odpowiedź
Są producentami/produkują pierwotną biomasę/stanowią pokarm dla heterotrofów/są podstawą łańcuchów pokarmowych.
Schemat punktowania
1 p. – za przedstawienie roli opisanych w tekście bakterii w biocenozie jako producentów.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższego wymagania, lub za brak odpowiedzi.
Przykładowa odpowiedź
Sukcesja pierwotna, ponieważ zachodzi ona na obszarze, który nie był wcześniej zajęty przez inne organizmy/żadną biocenozę.
Schemat punktowania
1 p. – za określenie rodzaju sukcesji i poprawne jej uzasadnienie.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższego wymagania, lub za brak odpowiedzi.
Przykładowe odpowiedzi
Kraby te należą do:
- II poziomu troficznego/konsumentów I rzędu, ponieważ odżywiają się bakteriami chemosyntetyzującymi/producentami.
- III poziomu troficznego (i dalszych)/konsumentów II rzędu, ponieważ odżywiają się wieloszczetami/szczątkami innych zwierząt.
Schemat punktowania
1 p. – za podanie poziomu troficznego opisanych w tekście krabów i poprawne uzasadnienie
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższego wymagania, lub za brak odpowiedzi.
