Biologia - Matura Maj 2018, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 17.

Kategoria: Układ immunologiczny Typ: Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Na poniższych rysunkach (A i B) zilustrowano dwa sposoby uzyskiwania odporności na określone patogeny.

a)Spośród poniższych określeń wybierz po dwa, które poprawnie opiszą nabytą odporność na określone patogeny w przypadku przedstawionym na rysunku A i w przypadku przedstawionym na rysunku B.

Uwaga: To samo określenie może zostać wybrane dwukrotnie.

bierna     naturalna     swoista     sztuczna     nieswoista

A.:     B.:

b)Wyjaśnij, na czym polega różnica w nabywaniu odporności w przypadku przedstawionym na rysunku A i w przypadku przedstawionym na rysunku B.

Rozwiązanie

a)
(0–1)

Schemat punktowania

1 p. – za poprawne podanie dwóch określeń opisujących każdy ze sposobów odporności zilustrowanych na rysunkach A i B.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.

Poprawna odpowiedź

A.: swoista, naturalna; B.: swoista, sztuczna.

Uwaga: Kolejność wypisania określeń w każdej z części A i B nie ma znaczenia.

b)
(0–1)

Schemat punktowania

1 p. – za poprawne wyjaśnienie różnicy w sposobie nabywania odporności w obu przedstawionych na rysunkach przypadkach, uwzględniające mechanizmy powstawania odporności w kontakcie z patogenem i w wyniku stosowania szczepionki.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.

Przykładowa odpowiedź

W przypadku przedstawionym na rysunku A nabywanie odporności / wytwarzanie przeciwciał zachodzi w wyniku pierwszego kontaktu z patogenem i zachorowania, natomiast w przypadku opisanym na rysunku B – nabywanie odporności / wytwarzanie przeciwciał zachodzi w wyniku działania szczepionki i nie dochodzi do zachorowania.