Biologia - Matura Maj 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 10.
Na poniższym zdjęciu przedstawiono budowę skóry typową dla wielu przedstawicieli pewnej gromady kręgowców lądowych.
10.1. (0–1)
Określ przynależność systematyczną – gromadę – zwierzęcia, od którego pobrano tkankę, a następnie wykonano przedstawiony preparat. Odpowiedź uzasadnij, wskazując jedną cechę budowy skóry charakterystyczną dla wszystkich zwierząt zaliczanych do tej gromady.
10.2. (0–1)
Dla każdej z wymienionych warstw skóry podaj nazwę listka zarodkowego, z którego ta warstwa się rozwija.
- Skóra właściwa:
- Naskórek:
10.3. (0–1)
Wykaż, że gruczoły jadowe odgrywają istotną rolę w funkcjonowaniu organizmu, którego budowę skóry przedstawiono na zdjęciu.
Rozwiązanie
10.1. (0–1)
Schemat punktowania
1 p. – za podanie prawidłowej nazwy gromady wraz z poprawnym uzasadnieniem,
odnoszącym się do obecności gruczołów śluzowych.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązanie
Płazy, ponieważ (w skórze) są obecne liczne gruczoły śluzowe.
Uwagi:
Uznaje się odpowiedzi dotyczące obecności ukrwionego naskórka.
Nie uznaje się odpowiedzi odnoszących się do cienkiego naskórka.
10.2. (0–1)
Schemat punktowania
1 p. – za podanie poprawnych nazw listków zarodkowych dla obu warstw skóry.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
- Skóra właściwa: mezoderma.
- Naskórek: ektoderma.
10.3. (0–1)
Schemat punktowania
1 p. – za poprawną odpowiedź, uwzględniającą rolę gruczołów jadowych w obronie przed
drapieżnikami.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
- Wydzielają one na powierzchnię skóry substancje toksyczne, które służą do obrony przed drapieżnikami.
- Gruczoły jadowe chronią przed pożarciem przez drapieżnika.
- Jad może być trujący dla drapieżnika, który chciałby zjeść takiego płaza, dlatego chroni go przed pożarciem.
Uwaga
Nie uznaje się odpowiedzi zbyt ogólnych, np. „pełnią funkcję ochronną”.
