Biologia - Matura Maj 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 20.
Spośród wielu substancji chemicznych, które przedostają się do środowiska morskiego, wysoką toksycznością i trwałością cechują się polichlorowane bifenyle (PCB). Wchłanianie PCB przez organizmy następuje w różny sposób, ale najwięcej PCB przyjmują one wraz ze spożywanym pokarmem. Na schemacie przedstawiono fragment sieci pokarmowej ekosystemu Bałtyku oraz stężenie PCB [μg/kg] w różnych organizmach tworzących tę sieć.
20.1. (0–1)
Na podstawie przedstawionych danych sformułuj wniosek dotyczący zależności między poziomem troficznym zajmowanym przez gatunek a stężeniem PCB w organizmie.
20.2. (0–1)
Wypisz ze schematu dwa przykłady organizmów, między którymi występuje konkurencja międzygatunkowa.
- i
- i
Rozwiązanie
20.1. (0–1)
Schemat punktowania
1 p. – za sformułowanie poprawnego wniosku, wskazującego na wzrost stężenia PCB przy
przejściu z niższego na wyższy poziom troficzny.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
- Im wyższy poziom troficzny organizmu w łańcuchu pokarmowym, tym wyższe stężenie PCB.
- PCB kumulują się w kolejnych ogniwach łańcucha pokarmowego.
- Poziom PCB wzrasta przy przejściu z niższego na wyższy poziom troficzny.
- Organizmy z wyższych poziomów troficznych zawierają większe stężenia PCB niż organizmy z niższych poziomów troficznych.
Uwaga:
Nie uznaje się odpowiedzi zbyt ogólnych, np. „PCB kumulują się w organizmach”.
20.2. (0–1)
Schemat punktowania
1 p. – za prawidłowe podanie dwóch przykładów organizmów, między którymi występuje
konkurencja międzygatunkowa.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
- mewa i perkoz
- chełbia i śledź
- alka i mewa
- edredon i okoń
