Biologia - Matura Maj 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 9.
Dla grzybów saprofitycznych źródłem substancji pokarmowych są związki organiczne, które grzyby pobierają z martwych szczątków organizmów całą powierzchnią ciała. W tym procesie u grzybów wielokomórkowych ważną rolę odgrywają: budowa morfologiczna (długie, cienkie strzępki grzybni, które się szybko rozrastają) oraz enzymy (celulazy, proteazy, chitynazy, enzymy rozkładające ligninę).
Wykaż, że budowa grzybni oraz zdolność wytwarzania enzymów uwalnianych do otoczenia są przystosowaniem do sposobu odżywiania się wielokomórkowych grzybów.
Rozwiązanie
Schemat punktowania
1 p. – za wykazanie przystosowania grzybów do saprofitycznego odżywiania się, uwzględniające
trawienie substratu i dużą powierzchnię wchłaniania cząsteczek pokarmowych
lub uwalniania enzymów, albo penetrację podłoża przez długie i cienkie strzępki.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.
Przykładowe odpowiedzi
- Grzybnia zbudowana z cienkich i długich strzępek zapewnia dużą powierzchnię wchłaniania, a enzymy uwalniane do otoczenia rozkładają złożone związki organiczne.
- Długie i cienkie strzępki grzybni umożliwiają penetrację dużego obszaru środowiska, co zwiększa szanse znalezienia odpowiedniego substratu, który trawią dzięki działaniu enzymów wydzielanych do środowiska.
- Dzięki temu, że wytwarzają celulazy trawiące substancje budujące ściany komórkowe roślin, mogą łatwiej uzyskać dostęp do substancji odżywczych, a cienkie i długie strzępki zwiększają powierzchnię ich wchłaniania.