Biologia - Matura Maj 2020, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 19.
Kod genetyczny to reguła, według której informacja genetyczna zapisana w sekwencji nukleotydów jest tłumaczona na sekwencję aminokwasów w białku. Jedną z cech kodu genetycznego jest możliwość zapisania jednego aminokwasu za pomocą różnych kodonów.
| a) | Określ, na którym etapie ekspresji informacji genetycznej – transkrypcji czy translacji – komórka bezpośrednio wykorzystuje kod genetyczny. Odpowiedź uzasadnij. |
| b) | Podaj nazwę cechy kodu genetycznego opisanej w tekście i wykaż jej znaczenie dla zmniejszenia szkodliwych skutków mutacji zachodzących w materiale genetycznym. |
Rozwiązanie
Zasady oceniania
1 p. – za podanie prawidłowego etapu ekspresji informacji genetycznej oraz poprawne
uzasadnienie uwzględniające wykorzystanie kodu genetycznego.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań albo za brak odpowiedzi.
Przykładowa odpowiedź
Kod genetyczny jest wykorzystywany na etapie translacji, ponieważ na tym etapie następuje
łączenie aminokwasów w określonej kolejności, zakodowanej w sekwencji nukleotydów.
Zasady oceniania
1 p. – za podanie poprawnej nazwy cechy kodu genetycznego oraz wykazanie, że cecha ta
umożliwia zminimalizowanie szkodliwych skutków mutacji.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań albo za brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
Cecha kodu: zdegenerowany
Przykładowe uzasadnienia:
- Cecha ta umożliwia zminimalizowanie skutków mutacji, ponieważ mimo zmienionej sekwencji zasad w DNA kolejność aminokwasów w białku nie zostaje zmieniona.
- Cecha ta umożliwia występowanie zmian sekwencji zasad DNA bez naruszenia sekwencji aminokwasowej białka.
