Biologia - Matura Maj 2020, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 25.
Kategoria:
Dziedziczenie
Mutacje
Typ:
Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)
Podaj i uzasadnij/wyjaśnij
Mutacje zachodzą w komórkach z różną częstością, a ich konsekwencje zależą od ich charakteru i lokalizacji.
a) | Oceń czy poniższe informacje dotyczące skutków mutacji u zwierząt są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa. |
1. | Mutacje w komórkach generatywnych (linii płciowej) zwierząt są dziedziczne i mogą być przyczyną chorób genetycznych potomstwa. | P | F |
2. | Mutacje w komórkach somatycznych mogą doprowadzić do zmiany aktywności enzymów. | P | F |
3. | Mutacje w genach kontrolujących cykl komórkowy komórek somatycznych zawsze prowadzą do procesu nowotworzenia. | P | F |
b) | Spośród schematów A, B, C wybierz i zapisz oznaczenie tego, który przedstawia dziedziczenie choroby genetycznej sprzężonej z płcią. Odpowiedź uzasadnij. |
Schemat:
Uzasadnienie:
Rozwiązanie
a)
(0-1)
Zasady oceniania
1 p. – za poprawną ocenę wszystkich trzech informacji.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań albo za brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
1. – P, 2. – P, 3. – F
b)
(0-1)
Zasady oceniania
1 p. – za wskazanie schematu C i poprawne wyjaśnienie uwzględniające sposób
dziedziczenia chorób sprzężonych z płcią.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań albo za brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
Schemat: C
Uzasadnienie:
- jeśli syn zdrowego ojca i matki nosicielki jest chory, to otrzymał wadliwy gen na chromosomie X od matki nosicielki.
- ponieważ wśród dzieci zdrowego ojca i matki będącej nosicielką tylko córki mogą być nosicielkami genu leżącego na chromosomie X.
- jeśli ojciec jest zdrowy, a matka jest nosicielką wadliwego genu, to synowie tej pary nie mogą być nosicielami tego genu.