Biologia - Matura Maj 2020, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 9.
Sprawdzono doświadczalnie, że w czasie kiełkowania zarodników grzyba – głowni kukurydzy (Ustilago maydis) – zachodzi proces wytwarzania białek enzymatycznych.
Na wykresie przedstawiono tempo włączania radioaktywnej alaniny do białka przez kiełkujące zarodniki głowni oraz pobieranie tlenu przez te zarodniki.
Wyjaśnij, dlaczego pobór tlenu przez kiełkujące zarodniki grzyba rośnie wraz ze wzrostem tempa włączania radioaktywnej alaniny do białka.
Rozwiązanie
Zasady oceniania
1 p. – za wyjaśnienie korelacji syntezy białka z tempem pobierania tlenu przez kiełkujące
zarodniki grzyba, odnoszące się do wytwarzania ATP w tlenowym oddychaniu
komórkowym.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe odpowiedzi
- Proces syntezy białka jest procesem anabolicznym / wymaga nakładu energii / ATP. Kiełkujące zarodniki grzyba wytwarzały na drodze tlenowej ATP niezbędny do syntezy / translacji, stąd korelacja między tempem wbudowywania aminokwasu w cząsteczkę białka a pobieraniem tlenu niezbędnego do wytwarzania ATP.
- Korelacja między tempem wbudowywania aminokwasu w cząsteczkę białka a poborem tlenu jest efektem oddychania tlenowego zachodzącego w kiełkujących zarodnikach grzyba, podczas którego powstaje ATP potrzebny do syntezy białka.
Uwaga:
Podczas biosyntezy białka na rybosomach jako bezpośrednie źródło energii wykorzystywany jest GTP, ale powstaje on w procesie transfosforylacji z ATP, dlatego ATP jest odpowiedzią dopuszczalną.
