Biologia - Matura Maj 2021, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 7.
Na poniższych rysunkach przedstawiono, z zachowaniem wspólnej skali, przekroje poprzeczne przez blaszki liści klonu cukrowego:
- rosnących od południowej, w pełni oświetlonej strony korony drzewa,
- znajdujących się w środkowej, zacienionej części korony drzewa.
Na podstawie: E. Sinnott, K. Wilson, Botany Principles and Problems, Nowy Jork 1955.
7.1. (0–1)
Sformułuj problem badawczy obserwacji przekrojów przez blaszki liściowe klonu
cukrowego.
7.2. (0–1)
Na podstawie analizy rysunków podaj jedną różnicę w budowie miękiszu
asymilacyjnego liści klonu cukrowego rosnących w różnych warunkach oświetlenia.
Rozwiązanie
7.1. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – za poprawne sformułowanie problemu badawczego, odnoszącego się do wpływu
nasłonecznienia na budowę anatomiczną blaszki liściowej klonu cukrowego.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
- Czy liście klonu rosnące w różnych warunkach nasłonecznienia różnią się budową anatomiczną?
- Wpływ dostępności światła na grubość blaszki liściowej klonu cukrowego.
- Wpływ nasłonecznienia na rozwój miękiszu asymilacyjnego w liściach klonu cukrowego.
- Wpływ natężenia oświetlenia na anatomię blaszki liściowej Acer saccharum.
- Czy stopień zacienienia wpływa na liczbę chloroplastów w komórkach liścia badanego drzewa?
Uwagi:
Uznaje się odniesienie do budowy anatomicznej „liści”, zamiast do budowy anatomicznej
„blaszki liściowej”.
Uznaje się odpowiedzi odnoszące się do natężenia światła, np. „Wpływ natężenia światła
na rozwój miękiszu asymilacyjnego w liściach klonu cukrowego”.
7.2. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – za poprawne określenie jednej różnicy w budowie miękiszu asymilacyjnego liści klonu
cukrowego rosnących w różnych warunkach oświetlenia.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
- W liściu rosnącym przy dużym natężeniu światła znajduje się więcej warstw komórek miękiszu gąbczastego.
- Komórki miękiszu asymilacyjnego liścia klonu cukrowego w warunkach intensywnego oświetlenia osiągają większe rozmiary niż komórki przy mniejszej intensywności oświetlenia.
- W liściu rosnącym przy dobrych warunkach oświetlenia komórki miękiszu palisadowego są znacznie dłuższe.
- W komórkach miękiszu asymilacyjnego liści A występuje więcej chloroplastów.
- Miękisz asymilacyjny w liściu A jest lepiej rozwinięty.
Uwaga:
Nie uznaje się odpowiedzi nieprecyzyjnych lub odnoszących się do cech miękiszu,
których nie można określić na podstawie fragmentarycznego przekroju, np. „miękisz jest
większy”, „miękisz jest szerszy”, „miękisz jest bardziej ściśnięty”, „miękisz jest gęstszy”.
