Biologia - Matura Maj 2021, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 8.
Ruchy roślin mogą być spowodowane czynnikami wewnętrznymi lub wynikają z wrażliwości organu na określony bodziec zewnętrzny.
Wąs czepny męczennicy, będący przekształconym pędem bocznym, w odpowiedzi na dotyk wygina się w miejscu kontaktu, co przedstawiono schematycznie na poniższym rysunku.
8.1. (0–1)
Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź A albo B oraz jej uzasadnienie 1., 2., 3. albo 4.
Przedstawiony ruch wąsa czepnego męczennicy jest przykładem
| A. | nastii, | ponieważ ten ruch jest | 1. | kierunkowy i nieodwracalny. |
| 2. | kierunkowy i odwracalny. | |||
| B. | tropizmu, | 3. | bezkierunkowy i odwracalny. | |
| 4. | bezkierunkowy i nieodwracalny. |
8.2. (0–1)
Opisz mechanizm ruchu przedstawionego na rysunku. W odpowiedzi uwzględnij
procesy zachodzące w komórkach wąsa czepnego.
Rozwiązanie
8.1. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – za prawidłowe dokończenie zdania.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
B1
8.2. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – za prawidłowy opis mechanizmu przedstawionego ruchu, uwzględniający wzrost
komórek wąsa czepnego po stronie przeciwnej do działania bodźca.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązanie
- Pod wpływem dotyku podpory dochodzi do wzrostu komórek wąsa czepnego po stronie przeciwnej do działania bodźca, co powoduje wygięcie się wąsa czepnego.
- Po przeciwnej stronie do działania bodźca dochodzi do wzrostu wydłużeniowego komórek.
Uwagi:
Uznaje się odpowiedzi, w których wzrost komórek jest opisany pośrednio, np. „Dochodzi
do gromadzenia się auksyn po stronie niekontaktującej się z podporą, przez co strona ta rośnie
szybciej”.
Nie uznaje się odpowiedzi odnoszących się do zmiany turgoru w komórkach, co jest
charakterystyczne dla nastii.
