Biologia - Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 5.

Kategoria: Skład organizmów Typ: Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na rysunkach A–D w przypadkowej kolejności zobrazowano I-, II-, III- i IV-rzędową strukturę białek.

Na podstawie: Biologia, red. A. Czubaj, Warszawa 1999, s. 349.

a)	Podaj oznaczenia literowe rysunków w takim porządku, żeby odzwierciedlały kolejno I-, II-, III- i IV-rzędową strukturę białek.

b)	Określ funkcję, jaką w kształtowaniu struktury białek pełnią wymienione w legendzie (do rysunków) rodzaje wiązań chemicznych.

Rozwiązanie

(0-1)

Kolejność rysunków: B, A, D, C.

(0-1)

Przykład poprawnej odpowiedzi

Każdy rodzaj wiązania tworzy lub stabilizuje określoną strukturę, bądź struktury białek:

wiązania peptydowe tworzą strukturę I-rzędową – łączą ze sobą kolejne aminokwasy (w łańcuch polipeptydowy),
wiązania wodorowe stabilizują głównie strukturę II-rzędową (a także III- i IV-rzędową) – umożliwiają zwijanie (zginanie) łańcucha polipeptydowego,
wiązania dwusiarczkowe (mostek di siarczkowy) stabilizują strukturę III-rzędową (i II-rzędową) – określają ułożenie przestrzenne struktury II-rzędowej lub zwiniętego (pozginanego) łańcucha polipeptydowego.

Wskazówki

Analizując przedstawione rysunki, zwróć uwagę na różny stopień złożoności struktury białek i uszereguj je od struktury najprostszej do najbardziej złożonej. Rozwiązanie zadania ułatwi znajomość charakterystyki I-, II-, III- i IV-rzędowej struktury białek.

Realizując to polecenie, najpierw odszukaj w legendzie do rysunku informację o tym, które wiązania należy uwzględnić w odpowiedzi, a następnie zwróć uwagę na to, gdzie te wiązania w białku występują i jaką strukturę białka kształtują. Wiedząc, że wiązania chemiczne stabilizują strukturę związku, w tym przypadku określoną strukturę białek, dokonaj zestawienia rodzaju wiązania z określoną strukturą białka.