Biologia - Matura Maj 2015, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 11.
Mechanizm działania komórek szparkowych związany jest z przemieszczaniem się jonów i związków organicznych między komórkami szparkowymi i epidermalnymi. Zwłaszcza zmiany stężenia jonów K+, które wpływają na stopień uwodnienia cytoplazmy, są ściśle powiązane ze stanami otwarcia lub zamknięcia szparki. Stwierdzono, że wzrost stężenia K+ skutkuje zwiększeniem uwodnienia cytoplazmy komórek szparkowych. W tabeli poniżej przedstawiono zawartość jonów potasu w komórkach aparatu szparkowego bobu.
| a) | Uzupełnij tabelę, wykorzystując określenia podane w nawiasach – tak, aby ilustrowała ona poprawną zależność występującą w aparatach szparkowych. |
| Zawartość jonów K+ /aparat szparkowy (10-14 mol) | Objętość komórek szparkowych (mniejsza, większa) |
Stan aparatu szparkowego (otwarty, zamknięty) |
|---|---|---|
| 424 | ||
| 20 |
| b) | Wyjaśnij, w jaki sposób zmniejszenie stopnia rozwarcia szparek wpływa na utrzymanie zrównoważonej gospodarki wodnej rośliny, w sytuacji zmniejszonej dostępności wody w podłożu. |
Rozwiązanie
Poprawna odpowiedź
| Zawartość jonów K+ /aparat szparkowy (10-14 mol) | Objętość komórek szparkowych (mniejsza, większa) |
Stan aparatu szparkowego (otwarty, zamknięty) |
|---|---|---|
| 424 | większa | otwarty |
| 20 | mniejsza | zamknięty |
Schemat punktowania
1 p. – za wpisanie w tabeli wszystkich czterech poprawnych określeń.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.
Przykładowa odpowiedź
W sytuacji, gdy w podłożu jest zbyt mało dostępnej wody, zmniejsza się stopień rozwarcia szparek, aby ograniczyć straty wody (zachodzące w wyniku transpiracji/wyparowywania wody).
Schemat punktowania
1 p. – za wyjaśnienie odwołujące się do ograniczenia strat wody (zmniejszony stopień rozwarcia szparek).
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.
