Chemia - Matura Maj 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 34.
Aktywne formy witaminy D, odgrywające ważną rolę w kontrolowaniu metabolizmu wapnia i fosforu, nie występują w pokarmie. Pod wpływem światła słonecznego obie aktywne formy są wytwarzane pod powierzchnią skóry w wyniku różnych przemian, np. reakcji fotochemicznej, reakcji polegającej na otwarciu pierścienia, izomeryzacji, a także przemian metabolicznych, np.:
Na podstawie: J. McMurry, Chemia organiczna, Warszawa 2000 oraz J. Berg, J. Tymoczko, L. Stryer, Biochemia, Warszawa 2007.
Podaj nazwę grup funkcyjnych, których wprowadzenie do szkieletu cząsteczki witaminy D3 skutkuje przekształceniem witaminy w jej aktywną formę. Określ formalne stopnie utlenienia atomów węgla oznaczonych w powyższym wzorze literami a i b oraz określ hybrydyzację orbitali walencyjnych atomów węgla oznaczonych tymi samymi literami. Uzupełnij tabelę.
Nazwa:
| atom węgla | a | b |
| stopień utlenienia węgla | ||
| hybrydyzacja węgla |
Rozwiązanie
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne podanie nazwy grup funkcyjnych i poprawne uzupełnienie tabeli.
0 p. – za każdą inną odpowiedź albo brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
Nazwa: (grupy) hydroksylowe lub (grupy) wodorotlenowe
| atom węgla | a | b |
| stopień utlenienia węgla | 0 | I |
| hybrydyzacja węgla | sp3 | sp3 |
