1. Strona główna
  2. Zadania maturalne z chemii
  3. Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)

Chemia - Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 10.

Kategoria: Sole Właściwości roztworów i mieszanin Typ: Zaprojektuj doświadczenie Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Sole można otrzymać m.in. w reakcjach:

  1. soli kwasu I z kwasem II mocniejszym od kwasu I
  2. wodorotlenku z tlenkiem kwasowym.

10.1. (0–3)

Uzupełnij schemat doświadczenia (s. 9), w którym można otrzymać:

  • w kolbie rozpuszczalną w wodzie sól metodą 1.
  • w probówce nierozpuszczalną sól metodą 2.

Wzory użytych odczynników wybierz spośród następujących:

KOH (aq)
HCl (aq)
C6H5OH
Ba(OH)2 (aq)
Na2CO3 (aq)
(NH4)3PO4 (aq)

Następnie napisz w formie jonowej równania reakcji, które zaszły w kolbie oraz w probówce podczas tego doświadczenia.

Równanie reakcji zachodzącej w kolbie:

Równanie reakcji zachodzącej w probówce:

10.2. (0–1)

Podczas opisanego doświadczenia dodano z wkraplacza do kolby stechiometryczną ilość reagenta.

Spośród czynności, których nazwy podano poniżej, wybierz tę, którą należy wykonać w celu wyodrębnienia jonowego produktu reakcji z mieszaniny poreakcyjnej, powstałej w kolbie. Zaznacz jej nazwę.

odparowanie pod wyciągiem
odwirowanie
sączenie

Rozwiązanie

10.1. (0–3)

Zasady oceniania
3 pkt – poprawne uzupełnienie schematu doświadczenia i poprawne napisanie we właściwej formie dwóch równań reakcji.
2 pkt – poprawne uzupełnienie schematu doświadczenia i poprawne napisanie jednego równania reakcji.
1 pkt – poprawne uzupełnienie schematu doświadczenia i błędne napisanie dwóch równań reakcji albo brak równań reakcji.
ALBO
– poprawne uzupełnienie schematu doświadczenia w pozycjach 1. i 2. oraz poprawne napisanie we właściwej formie równania reakcji zachodzącej w kolbie.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższych kryteriów albo brak odpowiedzi.

Przykładowe rozwiązania
Schemat doświadczenia:

  1. HCl (aq)
  2. Na2CO3 (aq)
  3. Ba(OH)2 (aq)

ALBO

  1. Na2CO3 (aq)
  2. HCl (aq)
  3. Ba(OH)2 (aq)

Równanie reakcji zachodzącej w kolbie:
CO2−3 + 2H3O+ → 3H2O + CO2
ALBO
CO2−3 + 2H+ → H2O + CO2
ALBO
2Na+ + CO2−3 + 2H3O+ + 2Cl− → 3H2O + CO2 + 2Na+ + 2Cl−
ALBO
2Na+ + CO2−3 + 2H+ + 2Cl− → H2O + CO2 + 2Na+ + 2Cl−

Równanie reakcji zachodzącej w probówce:
CO2 + Ba2+ + 2OH− → BaCO3 + H2O
ALBO
CO2−3 + Ba2+ → BaCO3

10.2. (0–1)

Zasady oceniania
1 pkt – poprawne wybór i zaznaczenie metody rozdziału.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi.

Rozwiązanie

odparowanie pod wyciągiem
odwirowanie
sączenie