Chemia - Matura Czerwiec 2015, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 32.
Reakcja hydrolizy pewnego estru w środowisku zasadowym przebiega zgodnie ze schematem
R1COOR2 + OH− → R1COO− + R2OH
Przygotowano roztwór o temperaturze 30°C, w którym stężenia estru i wodorotlenku sodu
były jednakowe i wynosiły 0,05 mol ⋅ dm−3 . W celu zbadania szybkości hydrolizy estru
pobierano co 5 minut z badanego roztworu próbkę o objętości 10 cm3 i oznaczano ilość
znajdującego się w niej wodorotlenku sodu. Wykorzystano w tym celu reakcję wodorotlenku
sodu z kwasem solnym.
Zależność objętości użytego kwasu solnego w funkcji czasu trwania eksperymentu
przedstawiono na poniższym wykresie.
32.1. (0-1)
Oblicz, ile cm3 kwasu solnego zostanie zużytych na zobojętnienie wodorotlenku sodu w próbce o objętości 10 cm3, w której uległo hydrolizie 20% estru. Wynik zaokrąglij do jedności.
32.2. (0-1)
Odczytaj z wykresu czas, po którym w próbce pobranej do analizy uległo hydrolizie 20% początkowej ilości estru.
Rozwiązanie
32.1. (0-1)
za metodę, wykonanie obliczenia i wynik: 8 (cm3)
Przykładowe rozwiązanie:
cOH = 0,05 ∙ 0,8 = 0,04 mol ∙ dm−3 V=10 cm3 ⇒ n=0,0004 mola
VHCl = 0,00040,05 = 0,008 dm3 = 8 cm3
Jeżeli zdający poprawnie rozwiąże zadanie i poda wynik z inną niż podana w poleceniu dokładnością, to należy przyznać maksymalną liczbę punktów.
32.2. (0-1)
za odczytanie z wykresu czasu: (około) 8 (min).
Należy uznać każdy odczyt X z przedziału 7,5 ≤ X ≤ 8