Chemia - Matura Czerwiec 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 26.
Skład prostej cząsteczki oksokwasu można przedstawić formułą HnRO(m+n), czyli ROm(OH)n, gdzie R to atom centralny. Dla kwasu siarkowego(VI) zapis ma postać SO2(OH)2. O właściwościach kwasowych decyduje zdolność odszczepiania protonów z grup wodorotlenkowych oksokwasu. Kwas ROm(OH)n jest tym mocniejszy, im większą wartość przyjmuje wskaźnik „m”. Przy tych samych wartościach „m” i „n” mocniejszy jest ten oksokwas, którego atom centralny jest bardziej elektroujemny oraz im mniejsze są jego rozmiary.
Na podstawie powyższej informacji oceń moc trzech kwasów: H2SeO3, HClO3, H2SO3, i uzupełnij poniższe zdania. Wpisz: wzory kwasów (wybrane spośród wymienionych powyżej), wartości „m” i „n”, symbole atomów centralnych, a także zaznacz jedno określenie spośród podanych w każdym nawiasie.
Najmocniejszym kwasem jest kwas o wzorze , ponieważ w jego cząsteczce jest najwięcej atomów tlenu (niezwiązanych / związanych) z atomami wodoru. Kwasy o wzorach i mają taką samą wartość m = i n = . Z tych dwóch kwasów mocniejszy jest kwas , ponieważ atom ma mniejsze rozmiary i (większą / mniejszą) wartość elektroujemności niż atom .
Rozwiązanie
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne uzupełnienie zdań.
0 p. – za odpowiedź niepełną lub błędną albo brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
Najmocniejszym kwasem jest kwas o wzorze HClO3, ponieważ w jego cząsteczce jest
najwięcej atomów tlenu (niezwiązanych / związanych) z atomami wodoru. Kwasy
o wzorach H2SeO3 i H2SO3 mają taką samą wartość m = 1 i n = 2. Z tych
dwóch kwasów mocniejszy jest kwas H2SO3, ponieważ atom S ma mniejsze
rozmiary i (większą / mniejszą) wartość elektroujemności niż atom Se.