Chemia - Matura Czerwiec 2019, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 19.
Atom wodoru w cząsteczce etynu (acetylenu) wykazuje większą kwasowość niż atomy wodoru w grupach alkilowych. Fakt ten potwierdza reakcja acetylenu z aktywnym metalem, która przebiega zgodnie z poniższym równaniem.
2HC≡C−H + 2Na → 2HC≡C− Na+ + H2
Produktami opisanej reakcji są gazowy wodór i acetylenek monosodu. Podobne właściwości wykazują także inne alkiny z wiązaniem potrójnym znajdującym się na końcu łańcucha (RC≡C−H).
Na podstawie: R. Morrison, R. Boyd, Chemia organiczna, Warszawa 1985.
Napisz wzory półstrukturalne (grupowe) wszystkich alkinów, które zawierają sześć atomów węgla w cząsteczce i nie reagują z sodem.
Rozwiązanie
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne napisanie wzorów półstrukturalnych (grupowych) trzech alkinów.
0 p. – za odpowiedź niepełną lub niepoprawną albo brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
CH3–C≡C–CH2–CH2–CH3
CH3–CH2–C≡C–CH2–CH3
CH3–C≡C–CH(CH3)–CH3