Chemia - Matura Czerwiec 2021, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 35.
Nasycony związek organiczny X o czterech atomach węgla zawiera w cząsteczce dwie różne
grupy funkcyjne, które reagują z sodem, ale tylko jedna z nich – z wodorotlenkiem sodu.
W wyniku utleniania związku X za pomocą jonów dichromianowych(VI) w obecności jonów H+
otrzymuje się kwas bursztynowy o wzorze HOOC−CH2−CH2−COOH.
Napisz:
- wzór półstrukturalny (grupowy) organicznego produktu reakcji, który powstałby, gdyby związek X przereagował z nadmiarem sodu;
- w formie cząsteczkowej równanie reakcji kwasu bursztynowego z nadmiarem wodorotlenku sodu. Związki organiczne przedstaw za pomocą wzorów pólstrukturalnych (grupowych).
Rozwiązanie
Zasady oceniania
2 pkt – poprawne napisanie wzoru produktu reakcji związku X z nadmiarem sodu
i równania reakcji kwasu bursztynowego z nadmiarem wodorotlenku sodu.
1 pkt – poprawne napisanie wzoru produktu reakcji związku X z nadmiarem sodu.
ALBO
– poprawne napisanie w formie cząsteczkowej równania reakcji kwasu bursztynowego
z nadmiarem wodorotlenku sodu.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższych kryteriów albo brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
- NaO─CH2─CH2─CH2─COONa ALBO –O─CH2─CH2─CH2─COO–
- HOOC─CH2─CH2─COOH + 2NaOH → NaOOC─CH2─CH2─COONa + 2H2O
