Chemia - Matura Czerwiec 2023, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 22.

Kategoria: Wodorotlenki Typ: Podaj/zinterpretuj przebieg reakcji Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Uczniowie przeprowadzili dwuetapowe doświadczenie, w którym w temperaturze pokojowej otrzymali z metalicznego glinu wodorotlenek glinu.

22.1. (0–1)

Wybierz i zaznacz na poniższym schemacie wzory odczynników, których użyto podczas doświadczenia przeprowadzonego przez uczniów.

22.2. (0–2)

Zapisz w formie jonowej skróconej:

  • równanie reakcji zachodzącej w etapie I
  • równanie reakcji zachodzącej w etapie II

opisanego doświadczenia, a następnie napisz, jakie zmiany zaobserwowano po dodaniu – w etapie II – nadmiaru wybranego odczynnika.

Równania reakcji:
Etap I:

Etap II:

Zaobserwowane zmiany:

Rozwiązanie

22.1. (0–1)

Zasady oceniania
1 pkt – poprawny wybór i zaznaczenie wzorów odczynników na schemacie doświadczenia.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi.

Rozwiązanie

22.2. (0–2)

Zasady oceniania
2 pkt – poprawne napisanie we właściwej formie równań reakcji i napisanie poprawnych obserwowanych zmian.
1 pkt – poprawne napisanie równań reakcji i niepoprawne napisanie obserwowanych zmian.
LUB
– poprawne napisanie jednego z równań reakcji i poprawne napisanie obserwowanych zmian.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższych kryteriów albo brak odpowiedzi.

Rozwiązanie
Etap I: 2Al + 6H+ → 2Al3+ + 3H2
ALBO
2Al + 6H3O+ → 2Al3+ + 3H2 + 6H2O

Etap II: Al3+ + 3OH → Al(OH)3

Przykładowe zaobserwowane zmiany:

  • Osad wodorotlenku zaniknie (i powstanie klarowny roztwór).
  • Osad Al(OH)3 roztworzy się (w nadmiarze NaOH i powstanie klarowny roztwór).
  • Osad się rozpuści (w nadmiarze NaOH i powstanie klarowny roztwór).
  • Powstający (początkowo) osad zaniknie (i powstanie klarowny roztwór).
  • Powstaje biały osad, który roztwarza się / rozpuszcza się w nadmiarze (roztworu) NaOH.

Uwaga 1.: Elementy rozwiązania podane w nawiasach nie są wymagane.
Uwaga 2.: Odpowiedź, w której zdający pisze równanie strącania osadu, a następnie równanie roztwarzania osadu, należy uznać za poprawną.