Chemia - Matura Maj 2019, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 26.
Alkanonitryle to związki o wzorze ogólnym R–CN, które otrzymuje się w reakcji odpowiedniego halogenku alkilu z cyjankiem potasu o wzorze KCN. Reakcja przebiega w roztworze wodno-alkoholowym. W wyniku hydrolizy alkanonitryli w środowisku rozcieńczonego kwasu siarkowego(VI) powstaje odpowiedni kwas karboksylowy.
Na podstawie: K.-H. Lautenschläger, W. Schröter, A. Wanninger, Nowoczesne kompendium chemii, Warszawa 2007.
Poniżej przedstawiono schemat ciągu reakcji, w wyniku których z alkanu I otrzymano alkan II:
Napisz równanie reakcji 2. – zastosuj wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych. Napisz nazwę systematyczną związku organicznego, który jest produktem reakcji 3.
Równanie reakcji 2.:
Nazwa systematyczna produktu reakcji 3.:
Rozwiązanie
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne napisanie równania reakcji 2. z zastosowaniem wzorów półstrukturalnych
(grupowych) związków organicznych i poprawne napisanie nazwy systematycznej
organicznego produktu reakcji 3.
0 p. – za odpowiedź niepełną lub niepoprawną albo brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
Równanie reakcji 2.:
Nazwa produktu reakcji 3.: kwas 3-metylobutanowy
Uwaga: Nazwy: kwas 2-metylo-propano-1-karboksylowy oraz kwas β -metylobutanowy jako niesystematyczne nie spełniają warunków zadania i należy je uznać za błędne.
