Chemia - Matura Maj 2020, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 24.

Kategoria: Prawo stałości składu, ustalanie wzoru Typ: Narysuj/zapisz wzór

Pewien nienasycony alkohol monowodorotlenowy o wzorze ogólnym C_nH_2n–1OH jest pochodną alkenu o prostym (nierozgałęzionym) łańcuchu węglowym. Masa atomów węgla stanowi 62,07% masy cząsteczki tego alkoholu. W odróżnieniu od nietrwałych enoli, w których cząsteczkach grupa –OH jest przyłączona do atomu węgla uczestniczącego w wiązaniu podwójnym, opisany alkohol jest trwały.

Ustal wzór sumaryczny nienasyconego alkoholu monohydroksylowego opisanego w informacji. Napisz wzór półstrukturalny (grupowy) tego alkoholu.

Wzór sumaryczny:

Wzór półstrukturalny:

Rozwiązanie

Zasady oceniania
2 pkt – zastosowanie poprawnej metody, poprawne wykonanie obliczeń oraz ustalenie poprawnego wzoru sumarycznego i napisanie poprawnego wzoru półstrukturalnego (grupowego) alkoholu.
1 pkt – zastosowanie poprawnej metody, ale:
– popełnienie błędów rachunkowych prowadzących do błędnego wzoru sumarycznego i napisanie poprawnego (odpowiadającego błędnemu wzorowi sumarycznemu i spełniającego warunki polecenia) wzoru półstrukturalnego (grupowego) alkoholu.
LUB
– napisanie błędnego wzoru półstrukturalnego (grupowego) alkoholu (przy poprawnie ustalonym wzorze sumarycznym).
0 pkt – zastosowanie błędnej metody obliczenia albo brak rozwiązania.

Przykładowe rozwiązanie

%C = m_Cm ∙ 100% = 12n14n + 16 ∙ 100% = 62,07% ⇒
n = 3,00 ⇒

Wzór sumaryczny: C₃H₅OH ALBO C₃H₆O
Wzór półstrukturalny: CH₂=CH–CH₂OH