Chemia - Matura Maj 2020, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 4.
Ciała stałe można podzielić na krystaliczne i bezpostaciowe. Kryształy klasyfikuje się ze względu na rodzaj oddziaływań między tworzącymi je drobinami. Wyróżnia się kryształy metaliczne, jonowe, kowalencyjne i molekularne.
Na podstawie: K. Pigoń, Z. Ruziewicz, Chemia fizyczna. Fizykochemia molekularna, Warszawa 2005.
4.1. (0–1)
Poniżej wymieniono nazwy siedmiu substancji tworzących kryształy w stałym stanie skupienia.
Spośród wymienionych substancji wybierz wszystkie te, które tworzą kryształy jonowe, oraz wszystkie te, które tworzą kryształy metaliczne. Wpisz ich nazwy we właściwe miejsce w tabeli.
| Kryształy | |
| jonowe | metaliczne |
4.2. (0–1)
Uzupełnij poniższe zdania. W odpowiedzi uwzględnij rodzaj nośników ładunku.
W kryształach metalicznych nośnikami ładunku są ,
dlatego metale przewodzą prąd elektryczny w stałym stanie skupienia.
Związki jonowe po stopieniu przewodzą prąd elektryczny, ponieważ
Rozwiązanie
4.1. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – poprawne uzupełnienie tabeli.
0 pkt – odpowiedź niepełna lub niepoprawna albo brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
| Kryształy | |
| jonowe | metaliczne |
|
chlorek sodu
tlenek magnezu
wodorotlenek sodu
NaCl
MgO
NaOH
|
glin
sód
Al
Na
|
4.2. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – poprawne uzupełnienie zdań uwzględniające określenie rodzaju nośników ładunku.
0 pkt – odpowiedź niepełna lub niepoprawna albo brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
W kryształach metalicznych nośnikami ładunku są elektrony, dlatego metale przewodzą prąd
elektryczny w stałym stanie skupienia.
Związki jonowe po stopieniu przewodzą prąd elektryczny, ponieważ występują w nich
kationy i aniony
ALBO
jony (zdolne do przenoszenia ładunków elektrycznych)
ALBO
poruszające się cząstki obdarzone ładunkiem elektrycznym.
Uwaga:
- Odpowiedź, z której wynika, że kationy i aniony powstają dopiero po stopieniu związku jonowego, jest niepoprawna.
- Odpowiedź, w której zdający pisze, że związki jonowe po stopieniu przewodzą prąd elektryczny, ponieważ są elektrolitami, jest niewystarczająca.
