Chemia - Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 7.
W poniższej tabeli podano wzory dwóch związków organicznych: alkoholu benzylowego i etylobenzenu, a także wartości masy molowej oraz temperatury wrzenia tych związków.
Rozstrzygnij, który związek – alkohol benzylowy czy etylobenzen – jest substancją bardziej lotną. Wyjaśnij, dlaczego alkohol benzylowy i etylobenzen znacznie różnią się wartościami temperatury wrzenia. Odnieś się do wpływu różnicy w budowie cząsteczek obu związków na ich właściwości fizykochemiczne.
Rozstrzygnięcie:
Wyjaśnienie:
Rozwiązanie
Zasady oceniania
1 pkt – poprawne rozstrzygnięcie i poprawne wyjaśnienie zawierające odwołanie do
konsekwencji różnicy w budowie cząsteczek etylobenzenu i alkoholu benzylowego.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
Rozstrzygnięcie: etylobenzen
Wyjaśnienie:
Cząsteczki etylobenzenu nie mają budowy polarnej i nie tworzą między sobą wiązań
wodorowych (z uwagi na brak obecności grupy –OH). Pomiędzy cząsteczkami alkoholu
(zawierającymi polarną grupę –OH) tworzą się wiązania wodorowe (O–H∙∙∙O).
Uwaga 1.: W rozwiązaniu zdającego musi zostać uwzględniona obecność odziaływań
międzycząsteczkowych. Wskazanie tylko elementów budowy cząsteczek alkoholu
i węglowodoru jest niewystarczające.
Uwaga 2.: Z wypowiedzi zdającego musi jednoznacznie wynikać, że opisywane
wiązania/oddziaływania występują między cząsteczkami substancji.
