Chemia - Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 9.
W wodnych roztworach słabych kwasów jednoprotonowych zachodzi dysocjacja. Dla danej wartości stężenia molowego roztworu i w danej temperaturze ustala się stan równowagi między cząsteczkami i jonami obecnymi w roztworze.
Na poniższym wykresie przedstawiono zależność stopnia dysocjacji (α) dwóch kwasów jednoprotonowych HX i HQ od stężenia molowego roztworu w temperaturze 20 °C.
Rozstrzygnij, na podstawie analizy danych zamieszczonych na wykresie, który kwas (HX czy HQ) jest mocniejszy. Zaznacz jego wzór. Odpowiedź uzasadnij.
Uzasadnienie:
Rozwiązanie
Zasady oceniania
1 pkt – poprawny wybór i zaznaczenie wzoru kwasu oraz poprawne uzasadnienie.
0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
HX HQ
Uzasadnienie: Dla danej wartości stężenia molowego roztworu dysocjacja kwasu HX zachodzi w większym stopniu ALBO z większą wydajnością niż dysocjacja kwasu HQ.
Uwaga 1.: Odpowiedź: „Dysocjacja kwasu HX zachodzi w większym stopniu”, jest
niewystarczająca.
Uwaga 2.: Odpowiedź: „Kwas HX ma wyższy stopień dysocjacji niezależnie od stężenia
lub w zależności od stężenia”, jest nieprecyzyjna i niezgodna z przedstawionym wykresem.
