Biologia - Informator CKE matury dwujęzycznej (tłumaczenie BiologHelp), Poziom rozszerzony (Formuła 2023) - Zadanie 5.
Schemat przedstawia kiełkujący ziarniak, należącego do roślin okrytonasiennych jęczmienia. Jeden z fitohormonów transportowany jest z liścieni do warstwy aleuronowej, gdzie indukuje syntezę alfa-amylazy. Skrobia zmagazynowana w bielmie jest trawiona do maltozy, a następnie do cukrów prostych.
5.1. (0–1)
Wyjaśnij znaczenie trawienia skrobi w bielmie dla reakcji anabolicznych zachodzących w kiełkujących nasionach jęczmienia.
5.2. (0–2)
Oceń, czy poniższe stwierdzenia dotyczące nasion roślin okrytozalążkowych są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.
| 1. | Nasiona roślin okrytonasiennych mogą być roznoszone przez zwierzęta. | P | F |
| 2. | Nasiona niektórych gatunków roślin okrytonasiennych są przystosowane do roznoszenia przez wiatr. | P | F |
| 3. | Nasiona roślin okrytonasiennych mogą być roznoszone razem z owocami. | P | F |
Rozwiązanie
5.1. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – za prawidłowe wyjaśnienie odnoszące się do wykorzystania glukozy jako substratu oddychania komórkowego, dzięki któremu powstaje ATP, niezbędny w reakcjach anabolicznych lub odnoszące się do wykorzystania glukozy jako substratu do syntezy polisacharydów.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
- Z rozkładu skrobi powstają cukry proste, które są substratem reakcji katabolicznych, dzięki którym powstaje ATP, niezbędny do reakcji anabolicznych zachodzących w rozwijającej się siewce.
- Cukry proste powstałe z rozkładu skrobi są wykorzystywane w procesie oddychania komórkowego, który dostarcza ATP do syntezy cząsteczek potrzebnych podczas kiełkowania.
- Glukoza powstająca w wyniku rozkładu skrobi jest substratem do syntezy celulozy wchodzącej w skład ścian komórkowych.
5.2. (0–2)
Zasady oceniania
2 pkt – za poprawną ocenę trzech stwierdzeń.
1 pkt – za poprawną ocenę dwóch stwierdzeń.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
1. – P, 2. – P, 3. – P.
