Biologia - Matura Czerwiec 2013, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 4.

Kategoria: Układ pokarmowy i żywienie Typ: Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

W tabeli przedstawiono dzienne normy wybranych witamin zalecane dla kobiet i mężczyzn w wieku 19–60 lat oraz powyżej 60 lat, wyrażone w miligramach na osobę.

Witamina Zalecana dzienna norma witamin [mg/osobę]
kobiety 19-60 lat
mężczyźni 19-60 lat
kobiety powyżej 60 lat
mężczyźni powyżej 60 lat
C
70 70 60 70
B1 1,9 2,0 1,4 1,5
B2 1,8 2,6 2,0 2,2
B6 2,0 2,4 2,2 2,4
E 9-10 10 10 10
Źródło: A. Ziemba, Witaminomania, Wiedza i Życie, nr 1/2000.
a)Narysuj diagram słupkowy porównujący zalecane dzienne normy trzech witamin z grupy B u kobiet w przedziale wieku 19–60 lat i w wieku powyżej 60 lat.
b)Podaj przykład czynnika, innego niż wiek lub płeć, od którego zależy zapotrzebowanie człowieka na witaminy. Odpowiedź uzasadnij.

Rozwiązanie

a)
(0-2)

Przykład diagramu:

Diagram

Za poprawne w całości narysowanie wykresu – 2 pkt, w tym:
Za poprawne narysowanie i opisanie osi oraz podpisanie wszystkich słupków – (1 pkt)

  • oś Y – zalecana dzienna norma witamin w mg na osobę,
  • opis słupków – witamina: B1 ,B2 , B6

Za wyskalowanie osi oraz narysowanie słupków dla kobiet w wieku 19-60 lat i w wieku powyżej 60 lat, z podaniem odpowiedniej legendy – (1 pkt)

b)
(0-1)

Przykłady poprawnej odpowiedzi:

  • Stan zdrowia – podczas choroby może się zwiększyć zapotrzebowanie na niektóre witaminy, np. podczas przeziębienia zwiększa się zapotrzebowanie na witaminę C.
  • Aktywność fizyczna / rodzaj wykonywanej pracy / tryb życia – wpływają na zmiany w zapotrzebowaniu na witaminy z grupy B, które regulują prawidłowy przebieg oddychania komórkowego.
  • Stan fizjologiczny organizmu, np. okres ciąży czy karmienia piersią powoduje zwiększone zapotrzebowanie na różne witaminy.

Za podanie właściwego czynnika, od którego zależy zapotrzebowanie człowieka na witaminy wraz z poprawnym uzasadnieniem – 1 pkt