Biologia - Matura Czerwiec 2015, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 6.

Kategoria: Nasienne Fizjologia roślin Typ: Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Nasiona większości roślin zawierają duże ilości substancji zapasowych, które w okresie kiełkowania umożliwiają zarodkowi wzrost i rozwój w siewkę, do czasu osiągnięcia zdolności samodzielnego wytwarzania asymilatów. Bielmo rozwija się z zapłodnionej komórki centralnej woreczka zalążkowego. Niekiedy zamiast bielma, lub obok niego, funkcję tkanki odżywczej pełni zachowany ośrodek zalążka – obielmo.
Na schematach przedstawiono budowę dwóch nasion: A i B.

6.1. (0–2)

Który z opisanych na rysunku elementów budowy każdego z nasion zawiera największą ilość materiałów zapasowych. Podaj jego nazwę oraz wskaż jego ploidalność (1n, 2n lub 3n).

A. 1n / 2n / 3n
B. 1n / 2n / 3n

6.2. (0–1)

Uzasadnij, że woda jest czynnikiem niezbędnym w procesie kiełkowania nasion.

Rozwiązanie

6.1. (0-2)

Rozwiązanie:
A. bielmo 1n / 2n / 3n
B. obielmo 1n / 2n / 3n

Schemat punktowania:
2 pkt – za wypisanie dwóch właściwych elementów budowy nasienia i poprawne przyporządkowanie ploidalności ich tkanek
1 pkt – za wypisanie jednego właściwego elementu budowy nasienia i poprawne przyporządkowanie jego ploidalności
0 pkt – za odpowiedź niepełną, np. wypisanie tylko nazw elementów budowy nasienia bez określenia ploidalności lub odpowiedź niepoprawną, lub brak odpowiedzi

6.2. (0–1)

Rozwiązanie:

Woda wnikająca do wnętrza nasienia umożliwia rozpoczęcie procesów metabolicznych w nasieniu.
Dzięki wodzie następuje pęcznienie nasienia, a następnie pęknięcie łupiny nasiennej i wydostanie się zawiązka korzenia,
Woda wnikająca do wnętrza nasienia umożliwia działanie enzymów regulujących metabolizm w nasieniu
Woda umożliwia przerwanie spoczynku nasienia, gdyż bez wody nie byłoby możliwe zintensyfikowanie metabolizmu/działanie wielu enzymów/hydroliza związków zapasowych.

Schemat punktowania:
1 pkt – za poprawne przedstawienie roli wody w procesie kiełkowania nasion odnoszące się do przerwania spoczynku nasion i uruchomienia procesów metabolicznych
0 pkt – za odpowiedź niepełną, która odnosi się tylko do przerwania spoczynku bez wskazania na procesy/proces zachodzące podczas kiełkowania nasion lub odpowiedź merytorycznie niepoprawną, lub brak odpowiedzi