Biologia - Matura Czerwiec 2017, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 5.

Kategoria: Metody badawcze i doświadczenia Typ: Sformułuj wnioski, hipotezę lub zaplanuj doświadczenie

Roztwór indygokarminu jest odczynnikiem bardzo czułym na obecność tlenu i w jego obecności barwi się na niebiesko. Zaplanowano doświadczenie z wykorzystaniem tego odczynnika, aby wykazać, że czynnikiem niezbędnym w procesie fotosyntezy jest światło. Poniżej przedstawiono zestaw materiałów do przeprowadzenia tego doświadczenia:

  • 2 pędy moczarki kanadyjskiej jednakowej wielkości,
  • 2 kolby, z których każda zawiera 400 ml przegotowanej, zimnej wody, zawierającej wodorowęglan sodu (NaHCO3),
  • karton oklejony czarnym papierem,
  • roztwór indygokarminu,
  • zakraplacz,
  • zegar.
Na podstawie: H.W. Baer, Doświadczenia biologiczne w szkole, Warszawa 1969.

Korzystając z przedstawionych informacji, przedstaw plan tego doświadczenia: uwzględnij w nim opis próby badawczej i próby kontrolnej oraz sposób ustalania wyników.

  1. Próba badawcza:
  2. Próba kontrolna:
  3. Sposób ustalania wyników:

Rozwiązanie

Schemat punktowania

3 p. – za poprawny opis wszystkich trzech elementów doświadczenia tj. próby badawczej, próby kontrolnej oraz sposobu uzyskania wyników.
2 p. – za poprawny opis dwóch elementów planu doświadczenia.
1 p. – za poprawny opis jednego elementu planu doświadczenia.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.

Przykładowa odpowiedź

Próba badawcza – do kolby wypełnionej wodą przegotowaną z dodatkiem wodorowęglanu sodu wkładamy gałązkę moczarki i zostawiamy na świetle dziennym w pomieszczeniu o temperaturze pokojowej.

Próba kontrolna – do kolby wypełnionej wodą przegotowaną z dodatkiem wodorowęglanu sodu wkładamy gałązkę moczarki, a następnie wkładamy kolbę do kartonu oklejonego czarnym papierem i zostawiamy w tym samym pomieszczeniu o temperaturze pokojowej.

Sposób ustalania wyników – po upływie godziny/pewnego czasu dodajemy do obu kolb kilka kropel odczynnika/indygokarminu i obserwujemy niebieskie zabarwienie/zmianę zabarwienia w próbie badawczej.

Uwaga: Zaplanowana próba badawcza i próba kontrolna mogą być zamienione. Istotą jest porównywalność wyników.