Biologia - Matura Czerwiec 2018, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 8.

Kategoria: Metabolizm - pozostałe Typ: Uzupełnij/narysuj wykres, schemat lub tabelę Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na uproszczonym schemacie przedstawiono współzależność dwóch procesów metabolicznych w komórce roślinnej.

a)Uzupełnij powyższy schemat – wpisz w puste komórki nazwy lub wzory chemiczne substancji będących substratami lub produktami wymienionych procesów.
b)Określ, który kierunek przemian metabolicznych – I czy II – ma charakter anaboliczny. Odpowiedź uzasadnij, odnosząc się do schematu.
c)Opisz, na czym polegają przekształcenia energii zachodzące podczas procesów metabolicznych przedstawionych na schemacie. W odpowiedzi wykaż ich współzależność.

Rozwiązanie

a)
(0–1)

Schemat punktowania

1 p. – za poprawne uzupełnienie schematu we wszystkich czterech wyznaczonych miejscach.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.

Poprawna odpowiedź

b)
(0–1)

Schemat punktowania

1 p – za wskazanie I kierunku przemian, jako kierunku przemian anabolicznych, i poprawne uzasadnienie uwzględniające jedną cechę reakcji anabolicznej.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.

Poprawna odpowiedź

Kierunek I, ponieważ:

  • z prostych substancji powstają substancje bardziej złożone.
  • jest to reakcja syntezy / jest to fotosynteza.
  • wymaga dostarczenia energii / pochłaniana jest energia słoneczna.
  • poziom energetyczny substratów jest niższy niż produktów.

c)
(0–1)

Schemat punktowania

1 p. – za poprawny opis przemian energetycznych uwzględniający energię świetlną (słoneczną), energię chemiczną i energię cieplną.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.

Przykładowa odpowiedź

Energia słoneczna w procesie fotosyntezy przekształcona zostaje w energię chemiczną związków organicznych, która w procesie oddychania komórkowego jest przekształcana w inną formę energii tj. w energię wiązań wysokoenergetycznych ATP lub uwalniana w postaci ciepła.