Biologia - Matura Czerwiec 2021, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 3.
Na schemacie w sposób uproszczony przedstawiono proces fosforylacji fotosyntetycznej.
3.1. (0–1)
Wybierz i zaznacz rodzaj fosforylacji fotosyntetycznej przedstawionej na schemacie. Odpowiedź uzasadnij.
- fosforylacja cykliczna
- fosforylacja niecykliczna
Uzasadnienie:
3.2. (0–2)
Wymień dwa produkty procesu przedstawionego na schemacie, które łącznie są określane jako „siła asymilacyjna”, oraz podaj, na jakich etapach fazy fotosyntezy niezależnej od światła każdy z nich jest wykorzystywany.
Rozwiązanie
3.1. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – za wybranie fosforylacji niecyklicznej oraz uzasadnienie odnoszące się do: 1) fotolizy
wody, jako źródła elektronów, lub 2) NADP+ jako akceptora elektronów,
lub 3) niecyklicznego transportu elektronów, lub 4) udziału fotosystemu II (PS II).
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań na 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
- fosforylacja cykliczna
- fosforylacja niecykliczna
Przykładowe uzasadnienia
- 1) Fotoliza wody dostarcza elektronów, które są transportowane przez łańcuch przenośników elektronów.
- 2) Ostatecznym akceptorem elektronów jest NADP+.
- 3) Elektron wybijany z fotosystemu pierwszego nie wraca z powrotem do tego fotosystemu.
- 4) W tym procesie biorą udział oba rodzaje fotosystemów (PSI i PSII), w których wzbudzane są elektrony.
3.2. (0–2)
Zasady oceniania
2 pkt – za wymienienie obu składników siły asymilacyjnej (ATP i NADPH + H+) wraz
ze wskazaniem etapów fazy niezależnej od światła, w których każdy z nich jest
wykorzystywany.
1 pkt – za wymienienie obu składników siły asymilacyjnej (ATP i NADPH + H+), ale brak
wskazania lub niepoprawne wskazanie etapów fazy niezależnej od światła, w których
każdy z tych produktów jest wykorzystywany.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań na 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
- ATP – etap redukcji i regeneracji;
- NADPH + H+ – etap redukcji.
Uwaga:
Uznaje się odpowiedź „NADPH” zamiast „NADPH + H+”.
