Biologia - Matura Czerwiec 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 19.
Soplówka bukowa (Hericium coralloides) jest grzybem z rodziny soplówkowatych (Hericiaceae). Rośnie jako saprotrof na drewnie stojących i leżących pni gatunków drzew liściastych. W Polsce spotykana jest głównie na drewnie buka (Fagus sylvatica), rzadziej na brzozie brodawkowatej (Betula pendula) i topoli osice (Populus tremula). Soplówka bukowa powoduje białą zgniliznę drewna, zwykle pni i dużych gałęzi.
Przez 10 dni hodowano w laboratorium soplówkę w warunkach różnej temperatury oraz na pożywkach o odmiennym pH, po czym zmierzono średnicę kolonii. Wyniki badań przedstawiono na poniższych wykresach.
19.1. (0–1)
Sformułuj problem badawczy przedstawionego doświadczenia.
19.2. (0–1)
Odczytaj z wykresów i podaj wartość optimum temperatury i optimum odczynu podłoża dla wzrostu soplówki bukowej.
Temperatura:
Odczyn podłoża:
19.3. (0–1)
Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź A lub B oraz jej uzasadnienie 1., 2., albo 3.
Soplówka bukowa jest
A. | autotrofem, | ponieważ jako saprotrof | 1. | odżywia się drewnem żywych drzew liściastych. |
2. | przyczepia się do powierzchni kory drzew liściastych, ale nie odżywia się ich tkankami. | |||
B. | heterotrofem, | |||
3. | odżywia się tkankami martwych drzew liściastych. |
Rozwiązanie
19.1. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – za poprawne sformułowanie problemu badawczego, uwzględniającego 1) badany
gatunek, 2) zmienne niezależne: temperaturę i odczyn podłoża oraz 3) zmienną
zależną: wzrost grzybni.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
- Wpływ temperatury i odczynu podłoża na wzrost grzybni soplówki bukowej.
- Czy temperatura i pH podłoża mają wpływ na wzrost grzybni soplówki bukowej?
- Jakie jest optimum temperatury i odczynu podłoża dla wzrostu soplówki bukowej?
Uwaga:
Uznaje się odpowiedzi odnoszące się do określenia optimum ekologicznego lub zakresu
tolerancji grzyba pod względem badanych czynników, np. „Jakie są wymagania soplówki
bukowej pod względem temperatury i odczynu podłoża?”.
19.2. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – za poprawne odczytanie i podanie wartości optimum ekologicznego dla temperatury
i odczynu podłoża.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
Temperatura: 26°C (24–28°C).
Odczyn podłoża: pH 5 (4,5–6,5).
19.3. (0–1)
Zasady oceniania
1 pkt – za poprawne dokończenie zdania.
0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
B3