Biologia - Matura Maj 2012, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 7.
Tętno (puls) odpowiada częstotliwości skurczów serca. Obserwacja tętna jest ważna w ocenie funkcjonowania układu krążenia.
a) | Podaj, w którym miejscu ciała, i w jaki sposób można dokonać pomiaru własnego tętna. |
Miejsce pomiaru
Sposób pomiaru
b) | Zaplanuj sposób przeprowadzenia obserwacji, która pozwoli wykazać, że wysiłek fizyczny ma wpływ na częstotliwość skurczów serca. |
Rozwiązanie
Przykłady poprawnych odpowiedzi:
Miejsce pomiaru (jedno spośród):
– w miejscach gdzie tętnice dochodzą blisko do powierzchni ciała
– na nadgarstku / na przegubie ręki / na szyi / na skroni / w pachwinie
– na tętnicy szyjnej / na tętnicy promieniowejSposób pomiaru:
Tętno mierzymy przykładając palce do powierzchni ciała i liczymy uderzenia serca w określonym czasie (np. 15 s, 30 s) a następnie przeliczamy je na 1 minutę.
2 p. – za podanie jednego właściwego miejsca ciała, w którym można dokonać pomiaru własnego tętna oraz podanie sposobu pomiaru tętna uwzględniającego przeliczenie liczby uderzeń serca na minutę
1 p. – za podanie tylko miejsca ciała, w którym można dokonać pomiaru własnego tętna lub tylko podanie sposobu pomiaru tętna uwzględniającego przeliczenie liczby uderzeń serca na minutę
0 p. – za odpowiedź niepoprawną lub niepełną w odniesieniu do obu części polecenia
Przykład poprawnej odpowiedzi:
Należy zmierzyć tętno przed wysiłkiem fizycznym i po wysiłku, np. przed biegiem i po biegu.
1 p. – za uwzględnienie w sposobie przeprowadzenia obserwacji (dwukrotnego) pomiaru przed wysiłkiem i po wysiłku, pozwalającego na wykazanie wpływu wysiłku fizycznego na częstotliwość skurczów serca tej samej osoby
0 p. – za uwzględnienie w planie obserwacji tylko jednego czasu pomiaru, np. po wysiłku lub odpowiedź merytorycznie niepoprawną, np. dotyczącą pomiarów u różnych osób