Biologia - Matura Maj 2016, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 11.

Kategoria: Układ pokarmowy i żywienie Choroby człowieka Metody badawcze i doświadczenia Typ: Sformułuj wnioski, hipotezę lub zaplanuj doświadczenie Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Badano wpływ niedoboru witamin w diecie kobiet na ryzyko wystąpienia wady cewy nerwowej u urodzonych przez nie dzieci. W tym celu porównano dwie grupy kobiet i przebadano ich nowo narodzone dzieci.

  • Grupa I – kobiety, które planowały ciążę i uzupełniały dietę o witaminy
  • Grupa II – kobiety, które nie uzupełniały diety o witaminy ani przed ciążą, ani w czasie ciąży.

Wyniki tego badania przedstawiono w tabeli.

Grupa kobiet Rodzaj diety Liczba przebadanych dzieci Liczba dzieci z wadami rozwojowymi (cewy nerwowej)
I z uzupełnianiem witamin 141 1 (0,7%)
II bez uzupełniania witamin 204 12 (5%)
Na podstawie: Biologia, pod red. N.A. Campbella, Poznań 2012.
a)Wyjaśnij, dlaczego do opisanego badania potrzebny był udział wymienionych dwóch grup kobiet.
b)Na podstawie wyników badania sformułuj wniosek dotyczący wpływu diety matki na występowanie wad rozwojowych u niemowląt.

Rozwiązanie

a)
(0–1)

Schemat punktowania
1 p. – za poprawne wyjaśnienie potrzeby udziału w badaniach dwóch grup kobiet uwzględniające możliwość poprawnego ustalenia / porównania wyników / w celu wnioskowania.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.

Przykładowe odpowiedzi

  • Udział dwóch grup kobiet umożliwiał (przez porównanie) ustalenie wpływu braku witamin na ryzyko występowania u ich dzieci wad rozwojowych (cewy nerwowej).
  • Pierwsza grupa kobiet stanowiła próbę badawczą, a druga – grupę kontrolną, która jest niezbędna do oceny wpływu badanego czynnika – witamin (na ryzyko występowania u ich dzieci wad rozwojowych).

b)
(0–1)

Schemat punktowania
1 p. – za poprawne sformułowanie wniosku odnoszącego się do wpływu przyjmowania witamin przez matkę na występowanie wad rozwojowych (cewy nerwowej) u jej dzieci.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.

Przykładowe odpowiedzi

  • Obecność witamin w diecie matki zmniejsza ryzyko występowania wad cewy nerwowej u jej dziecka.
  • Nieprzyjmowanie witamin przez matkę zwiększa ryzyko występowania wad rozwojowych (cewy nerwowej) u jej dzieci.
  • Suplementacja diety witaminami (przed i po ciąży) zmniejsza ryzyko wystąpienia wad cewy nerwowej u płodu.