Biologia - Matura Maj 2017, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 4.
Energii niezbędnej do wywołania skurczu mięśnia dostarcza związek chemiczny – ATP (adenozynotrifosforan). Na schemacie przedstawiono w uproszczeniu dwie drogi (szlaki metaboliczne) uzyskiwania ATP przez komórki mięśniowe w procesie oddychania: droga A składająca się z procesów oznaczonych na schemacie cyframi I i II oraz droga B – składająca się z procesów I i III.
| a) | Podaj nazwę procesu oznaczonego na schemacie cyfrą I oraz miejsce jego przebiegu w komórce. |
Nazwa procesu:
Lokalizacja w komórce:
| b) | Uzupełnij poniższe zdania – określ, czy dana droga uzyskiwania energii jest procesem tlenowym czy beztlenowym. Odpowiedź uzasadnij, uwzględniając informacje przedstawione na schemacie. |
Droga A jest procesem , ponieważ Droga B jest procesem , ponieważ
Rozwiązanie
Schemat punktowania
1 p. – za poprawne podanie nazwy procesu I oraz określenie miejsca przebiegu tego procesu
w komórce.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
Nazwa procesu: glikoliza
Lokalizacja w komórce: cytoplazma / cytozol
Uwagi od BiologHelp:
W powyższej odpowiedzi usunięto błąd występujący w oryginalnym kluczu CKE, wynikający ze zmiany podręcznikowego znaczenia określeń "cytoplazma" i "cytozol". W nowszych formułach matur odpowiedź "cytoplazma" nie zostałaby uznana. Cytoplazma to zawartość komórki wraz z organellami (oprócz jądra komórkowego). Innymi słowy cytoplazma to cytozol + organelle komórkowe otaczające jądro komórkowe. Tak podana odpowiedź jak w oryginalnym kluczu nie miałaby sensu w obecnym rozumieniu tego zagadnienia, bo byłaby równoznaczna mniej więcej ze stwierdzeniem, że proces zachodzi gdzieś w komórce. Jako synonimu określenia "cytozol" można użyć również określeń: cytoplazma podstawowa lub hialoplazma.
Schemat punktowania
2 p. – za poprawne uzupełnienie obu zdań, tj. poprawne określenie typu procesu każdej z dróg
uzyskiwania energii i prawidłowe uzasadnienie, odnoszące się do etapu utlenienia
glukozy lub produktów utleniania glukozy przedstawionych na schemacie.
1 p. – za poprawne uzupełnienie jednego zdania, tj. poprawne określenie typu procesu jednej
z dróg uzyskiwania energii i prawidłowe jego uzasadnienie lub tylko za poprawne
określenie typów procesów obu dróg uzyskiwania energii.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.
Przykładowe odpowiedzi
Droga A – jest procesem tlenowym, ponieważ nastąpiło całkowite utlenienie glukozy
do wody i ditlenku węgla [tlenku węgla(IV)] / ponieważ w II etapie powstaje ATP
oraz produktem utleniania pirogronianu jest H2O i CO2.
Droga B – jest procesem beztlenowym, ponieważ nastąpiło częściowe / niecałkowite
utlenienie glukozy (powstał kwas mlekowy) / pirogronian jest redukowany
do mleczanu / jest to fermentacja mlekowa.
