1. Strona główna
  2. Zadania maturalne z biologii
  3. Matura Maj 2018, Poziom podstawowy (Formuła 2007)

Biologia - Matura Maj 2018, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 4.

Kategoria: Choroby człowieka Układ kostny i mięśniowy Układ pokarmowy i żywienie Układ hormonalny Typ: Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz)

Jedną z chorób kości jest osteoporoza, należąca do grupy chorób, w których duże znaczenie ma stosowana przez człowieka dieta.
Na rysunkach przedstawiono przekrój przez kość kobiet w różnym wieku. Jasnym kolorem oznaczono beleczki kostne, ciemnym – przestrzeń pomiędzy beleczkami kostnymi.

a)Na podstawie rysunków określ, na czym polega zmiana struktury kości spowodowana osteoporozą i podaj tego przyczynę.
b)Zaznacz poprawne dokończenie poniższego zdania.

Dieta chroniąca organizm przed osteoporozą powinna uwzględniać pokarmy bogate w

  1. magnez i witaminę B.
  2. fosfor i witaminę A.
  3. wapń i witaminę D.
  4. cynk i witaminę C.
c)Wyjaśnij, dlaczego zagrożenie osteoporozą u kobiet wzrasta wraz z ich wiekiem. W odpowiedzi uwzględnij nazwę i rolę hormonów zmniejszających ryzyko wystąpienia choroby.

Rozwiązanie

a)
(0–1)

Schemat punktowania

1 p. – za poprawne opisanie zmian struktury kości dotkniętych osteoporozą, uwzględniające zmniejszenie gęstości kości.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.

Przykładowe odpowiedzi

  • Kości dotknięte osteoporozą ulegają demineralizacji i dlatego mają cieńsze beleczki kostne.
  • W kościach zanika tkanki kostna wskutek zmniejszania się ilości wapnia i beleczki kostne są w nich cieńsze.
  • Beleczki kostne ulegają odwapnieniu i stają się cieńsze.

b)
(0–1)

Schemat punktowania

1 p. – za zaznaczenie prawidłowego dokończenia zdania.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.

Poprawna odpowiedź

C.

c)
(0–1)

Schemat punktowania

1 p. – za poprawne wyjaśnienie związku pomiędzy wiekiem kobiety a zagrożeniem osteoporozą, uwzględniające nazwę i rolę hormonów zmniejszających ryzyko wystąpienia tej choroby.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.

Przykładowe odpowiedzi

  • Wraz z wiekiem u kobiet (i przejściem do okresu menopauzy) zmniejsza się poziom estrogenów, które pobudzają osteoblasty (komórki kościotwórcze) i dlatego szybsza jest resorpcja kości niż ich odbudowa.
  • Wraz z wiekiem zmniejsza się poziom estrogenów w organizmie kobiety, które wpływają na odkładanie wapnia w kościach, zapobiegając osteoporozie.