Biologia - Matura Maj 2019, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 1.
Triacyloglicerole, czyli tłuszcze właściwe, są przede wszystkim materiałami zapasowymi dla różnych organizmów. W organizmie człowieka o wadze ciała 70 kg masa tłuszczów właściwych wynosi ok. 11 kg. Głównym miejscem przechowywania triacylogliceroli jest cytoplazma komórek tłuszczowych. U ludzi o prawidłowej masie ciała największe nagromadzenie tych komórek występuje w tkance podskórnej.
Na schemacie przedstawiono budowę cząsteczki pewnego triacyloglicerolu.
| a) | Wymień nazwy dwóch enzymów trawiących tłuszcze w przewodzie pokarmowym człowieka i określ liczbę cząsteczek różnych kwasów tłuszczowych, która powstanie po całkowitym strawieniu przedstawionej na schemacie cząsteczki. |
Enzymy trawiące triacyloglicerole:
Liczba cząsteczek różnych kwasów tłuszczowych:
| b) | Podaj przykład funkcji, którą pełnią tłuszcze zgromadzone w podskórnej tkance tłuszczowej człowieka, innej niż stanowienie materiału zapasowego. |
Rozwiązanie
Schemat punktowania
1 p. – za podanie dwóch nazw enzymów trawiących tłuszcze w układzie pokarmowym
człowieka i za określenie, że w wyniku hydrolizy przedstawionej cząsteczki
triacyloglicerolu powstaną trzy cząsteczki różnych kwasów tłuszczowych.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.
Poprawna odpowiedź
Enzymy trawiące triacyloglicerole (dwa z czterech): lipaza językowa / lipaza ślinowa,
lipaza żołądkowa, lipaza trzustkowa, lipaza jelitowa.
Liczba cząsteczek różnych kwasów tłuszczowych: 3 / trzy
Schemat punktowania
1 p. – za podanie funkcji tłuszczów zgromadzonych w podskórnej tkance tłuszczowej
organizmu człowieka, innej niż magazynowanie energii.
0 p. – za odpowiedź niespełniającą powyższych wymagań lub za brak odpowiedzi.
Przykładowe odpowiedzi
- Tłuszcze zgromadzone w podskórnej tkance tłuszczowej pełnią rolę termoizolacyjną / funkcja termoizolacyjna / izolacja termiczna.
- Tworzą warstwę chroniącą organizm przed wyziębieniem z powodu utraty ciepła.
- Ochrona mechaniczna narządów / amortyzuje wstrząsy.
- Funkcja termoizolacyjna.
