1. Strona główna
  2. Zadania maturalne z biologii
  3. Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)

Biologia - Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 51.

Kategoria: Fizjologia roślin Metody badawcze i doświadczenia Typ: Sformułuj wnioski, hipotezę lub zaplanuj doświadczenie Podaj i uzasadnij/wyjaśnij

Na rysunkach przedstawiono przebieg doświadczenia, w którym siewki rośliny w kulturach hydroponicznych w przezroczystych szklanych naczyniach poddano jednostronnemu działaniu światła przez kilka dni. Pod wpływem światła w rosnących częściach rośliny przemieszczają się auksyny, powodując charakterystyczną jej reakcję, widoczną na rysunku.

a)Sformułuj problem badawczy do przedstawionego doświadczenia.
b)Sformułuj wniosek dotyczący reakcji pędu i korzenia na światło.
c)Wyjaśnij, uwzględniając funkcję auksyny, mechanizm reakcji rośliny podczas przebiegu doświadczenia.

Rozwiązanie

Przykłady poprawnych odpowiedzi

a)
(0-1)
  • Jaki jest wpływ światła na kierunek wzrostu pędu i korzenia?
  • Czy światło ma wpływ na kierunek wzrostu pędu i korzenia?
  • Wpływ światła na kierunek wzrostu pędu i korzenia.

b)
(0-1)

Korzeń wykazuje fototropizm ujemny, a pęd – fototropizm dodatni (korzeń rośnie w kierunku przeciwnym do światła, a pęd – w kierunku światła).

c)
(0-1)

Pędy nadziemne rośliny wyginają się w stronę światła, co spowodowane jest nierównomiernym wzrostem oświetlonej i zacienionej części pędu. Część zacieniona rośnie szybciej, gdyż w niej gromadzi się więcej auksyn, które pobudzają wzrost wydłużeniowy komórek po tej stronie rośliny (światło rozkłada auksyny po stronie oświetlonej). Korzeń rośnie w kierunku przeciwnym niż padające światło, ponieważ wysokie stężenie auksyn po stronie zacienionej hamuje jego wzrost (reaguje inaczej niż pęd).

Wskazówki

a)
Problem badawczy najlepiej formułować w postaci pytania, określajacego cel badania. Można też sformułować go w postaci zdania twierdzącego, w którym będzie określony czynnik, którego wpływ chcesz zbadać oraz określony będzie obiekt, na który ten czynnik działa. W obu formach problem badawczy powinien być sformułowany na tyle dokładnie, na ile umożliwia to przedstawiona w zadaniu informacja, a zwłaszcza wyniki doświadczenia. Niepoprawne w tym przypadku będzie zbyt ogólne sformułowanie, np. Wpływ światła na roślinę.

b)
Wniosek jest uogólnieniem wyników uzyskanych w doświadczeniu, więc w tym przypadku powinien określać dokładnie wpływ działającego czynnika, czyli bodźca kierunkowego, jakim jest boczne oświetlenie na badany proces, czyli kierunek wzrostu pędu i korzenia.

c)
Trzeba wiedzieć, że wyższe stężenie auksyn pobudza wzrost wydłużeniowy pędu, a hamuje wzrost korzenia, co w połączeniu z podaną informacją o ich przemieszczaniu się, przyczynie przemieszczania się oraz wynikiem doświadczenia, pozwoli ten wynik wyjaśnić.