Biologia - Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 63.

Kategoria: Płazy Typ: Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Podaj i uzasadnij/wyjaśnij Podaj/wymień

Na rysunku A przedstawiono aksolotla (zaliczanego do płazów ogoniastych) w pewnym stadium rozwojowym, a na rysunku B – cykl rozwojowy płaza bezogonowego (bez zachowania proporcji wielkości przedstawionych form).

Na podstawie: http://mailgrupowy.pl/files/html/5063,embriologia - wyklad5_html_mbb5468e.png;
http://www.lizzieharper.co.uk/gallery/amphibia_and_ reptiles/ [dostęp: 20.11.2014].
a)Podaj nazwy etapów cyklu rozwojowego płaza bezogonowego oznaczonych na rysunku cyframi I, II, III.
b)Podaj oznaczenie cyfrowe etapu rozwoju płazów, w którym wykształcają się listki zarodkowe i wymień ich nazwy.
c)Podaj nazwę stadium rozwojowego, w jakim znajduje się przedstawiony na rysunku aksolotl. Odpowiedź uzasadnij.
d)Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Charakteryzując dorosłe płazy na podstawie zamieszczonych rysunków, należy użyć określeń:

  1. płucodyszne, żuchwowce, owodniowce.
  2. owodniowce, skrzelodyszne, bezżuchwowce.
  3. bezowodniowce, płucodyszne, rozdzielnopłciowe.
  4. bezżuchwowce, bezowodniowce, rozdzielnopłciowe.

Rozwiązanie

a)
(0-1)
  1. Bruzdkowanie.
  2. Gastrulacja.
  3. Organogeneza.

b)
(0-1)

Etap II (gastrulacja), listki zarodkowe: ektoderma, endoderma i mezoderma.

c)
(0-1)

Przykład poprawnej odpowiedzi
Aksolotl jest w stadium larwalnym, gdyż ma charakterystyczne dla tego stadium skrzela zewnętrzne, funkcjonujące w środowisku wodnym, w którym rozwijają się i żyją formy larwalne płazów.

d)
(0-1)

C

Wskazówki

a)
Aby zrealizować polecenie, trzeba przypomnieć sobie, jakie są, i na czym polegają kolejne etapy rozwoju zarodkowego zwierząt. Analizując rysunek, należy dokładnie prześledzić zmiany, jakie zachodzą we wskazanych etapach cyklu rozwojowego płazów i skonfrontować je z posiadaną wiedzą, aby móc rozpoznać, które etapy rozwoju oznaczono I–III.

b)
Aby udzielić prawidłowej odpowiedzi, trzeba wiedzieć, jak nazywają się poszczególne listki zarodkowe oraz w jaki sposób powstają, żeby prawidłowo rozpoznać na rysunku, w którym etapie się wykształcają. Pewnym ułatwieniem w rozwiązaniu zadania jest możliwość odczytania z przedstawionego cyklu rozwojowego płazów niektórych informacji przydatnych do udzielenia odpowiedzi.

c)
Na rysunku przedstawiającym aksolotla widać skrzela zewnętrzne, które są narządem oddechowym funkcjonującym w środowisku wodnym. Tę informację należy skojarzyć z cyklem rozwojowym płazów. W wodzie rozwijają się i żyją formy larwalne płazów.

d)
Aby zrealizować polecenie, dokonaj krytycznej oceny każdego z zestawów cech płazów spośród A–D, porównując je z informacjami na rysunkach. Wynik porównania pozwoli na wyłonienie zestawu cech charakterystycznych dla płazów. Przydatna w dochodzeniu do ustalenia odpowiedzi będzie znajomość i rozumienie stosowanej w zadaniu terminologii biologicznej.