Biologia - Matura Czerwiec 2016, Poziom rozszerzony (Formuła 2015) - Zadanie 12.
Krew do wątroby doprowadzana jest na dwa sposoby:
- żyłą wrotną wątroby (układ wrotny), którą płynie krew ze śledziony, żołądka, trzustki, dwunastnicy i jelit,
- tętnicą wątrobową.
W tabeli przedstawiono porównanie dostarczanej krwi do wątroby przez żyłę wrotną i tętnicę wątrobową.
Naczynie krwionośne | Udział krwi dostarczanej do wątroby [%] | Stopień utlenowania krwi [%] |
---|---|---|
żyła wrotna wątroby | 75 | 85 |
tętnica wątrobowa | 25 | 95 |
12.1. (0–1)
Na podstawie tabeli podaj, które z wymienionych naczyń dostarcza efektywnie więcej tlenu do wątroby, i określ, z czego to wynika.
12.2. (0–1)
Spośród poniżej wymienionych naczyń krwionośnych (A–F) wybierz i wypisz odpowiednio – nazwę naczynia krwionośnego:
- które wyprowadza krew z wątroby ,
- którym krew z wątroby wpływa do serca .
- aorta
- tętnica płucna
- żyła płucna
- żyła główna dolna
- żyła główna górna
- żyła wątrobowa
Rozwiązanie
12.1. (0–1)
Schemat punktowania
1 p. – za prawidłowe podanie żyły wrotnej wraz z uzasadnieniem uwzględniającym stosunek
ilościowy dostarczanego tlenu.
0 p. – za odpowiedź, która nie spełnia powyższych wymagań, lub za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
Żyła wrotna, ponieważ:
- mimo, że zawiera krew z mniejszą ilością tlenu to dostarcza go więcej niż tętnica wątrobowa – ze względu na stosunek w ilości dostarczanej krwi (3:1).
- pomimo niższego stopnia utlenowania krwi trzykrotnie więcej jej przepływa przez wątrobę.
12.2. (0–1)
Schemat punktowania:
1 p. – za prawidłowe podanie obu nazw lub ich oznaczeń literowych.
0 p. – za każdą inną odpowiedź lub za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
- z wątroby – żyła wątrobowa / F
- do serca – żyła główna dolna / D